رگ به رگ شدن و کشیدگی عضلات همسترینگ در فعالیت های شدید بدنی و ورزشی ایجاد میشود. کشیدگی همسترینگ معمولا همراه با درد شدیدی در عضلات پشت ران است.
آناتومی عضلات همسترینگ
عضلات همسترینگ Hamstring muscles شامل سه عضله هستند که در پشت ران قرار دارند. این سه عضله عبارتند از :
- عضله دو سر ران Biceps femoris که در سمت پشت و خارج ران قرار دارد
- عضله سمی تاندینو Semitendinosus muscle که در سمت پشت و داخلی ران قرار دارد
- عضله سمی ممبرانو Semimembranosus muscle که در سمت پشت و داخلی ران قرار گرفته است
قسمت های عضله همسترینگ در بالا به پایین ترین قسمت لگن خاصره که به آن توبروزیته ایسکیوم Ischial tuberosity میگویند متصل شده و در پایین در زیر مفصل زانو به بالا و داخل استخوان تیبیا یا درشت نی میچسبد.
چون این سه عضله نزدیک به هم قرار گرفته و تقریبا کار یکسانی انجام میدهند به مجموعه آنها یک نام یعنی عضلات همسترینگ یا پنچه غازی هم میگویند.
کشیدگی عضلات همسترینگ چگونه ایجاد میشود
آسیب عضلات همسترینگ معمولا بدنبال کشیده شدن شدید عضلات ایجاد میشود. این کشیده شدن میتواند موجب پارگی های خفیف میکروسکوپی در فیبرهای عضلات شده و یا ممکن است موجب پارگی ناقص عضلات و یا حتی پارگی کامل آن شود.
این پارگی ها چه کوچک و چه بزرگ و کامل، معمولا در قسمت عضلانی آن و یا قسمتی که فیبرهای عضلانی به فیبرهای تاندونی متصل میشوند بوجود میاید.
کشیدگی یا استرین Strain عضلات همسترینگ مانند کشیدگی دیگر عضلات موقعی اتفاق میفتد که در همان حال که عضله منقبض است تحت کشش قرار گیرد.
اگر این کشش بیش از حد تحمل عضله باشد موجب پاره شدن فیبرهای عضلانی آن شده و کشیدگی یا رگ به رگ شدن عضله ایجاد میشود.
عوامل مساعد کننده کشیدگی همسترینگ چیست
چند عامل مهم وجود دارند که احتمال بروز کشیدگی همسترینگ را بیشتر میکنند. این عوامل عبارتند از
- سفت بودن و خشک بودن عضله و عدم قابلیت انعطاف آن
- عدم تعادل بین قدرت عضلات چهارسر ران و عضلات همسترینگ
- ضعیف بودن قدرت عضلات همسترینگ
- سن بالا یا سن نوجوانی
- انجام دادن ورزش های خاصی مانند فوتبال، بسکتبال و دو
در نوجوانان رشد طولی عضلات نسبت به رشد طولی استخوان ها با کمی تاخیر صورت میگیرد. این اتفاق در ران هم ایجاد میشود و موجب میگردد عضلات ران نسبت به استخوان ران کمی کوتاهتر بوده و در نتیجه تحت کشش قرار داشته باشند. این کشش احتمال آسیب کششی عضله را در این گروه سنی بیشتر میکند.
کشیدگی همسترینگ در پشت ران چه علائمی دارد
مهمترین علامت کشیدگی همسترینگ احساس درد در عضله است. ممکن است شروع این درد بصورت ناگهانی و در حین ورزش باشد.
اگر کشیدگی شدید باشد چند ساعت بعد از کشیدگی، عضله کرده و ممکن است پوست روی آن دچار خونریزی و کبودی شود. در کشیدگی همسترینگ بیمار احساس میکند قدرت این عضلات کاهش یافته است.
تشخیص این بیماری به توسط پزشک و با توجه به گفته های بیمار و معاینه وی صورت میپذیرد. ممکن است ام آر آی به تشخیص این بیماری کمک کند.
درمان کشیدگی همسترینگ چیست
بلافاصله بعد از آسیب دیدن ران و کشیدگی همسترینگ باید اقدامات زیر انجام شوند
- بیمار باید فعالیت های بدنی و ورزشی را قطع کرده و از هر حرکتی که موجب افزایش درد میشود اجتناب کند.
- سرد کردن عضلات همسترینگ با قرار دادن کیسه پلاستیکی حاوی خرده های یخ چند بار در روز و هر بار بمدت ۲۰ دقیقه
- بیحرکت کردن زانو با یک بریس بمدت چند روز
- استفاده از داروهای ضد درد یا داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی
بعد از گذشت چند روز که درد و تورم عضله کاهش یافت بیمار باید با انجام نرمش های کششی خاص تحت نظر پزشک معالج و فیزیوتراپ توانایی انعطاف عضلات همسترینگ را بیشتر کند.
بعد از گذشت چند هفته و وقتی توانایی کششی و انعطاف عضله خوب شد بیمار باید نرمش های تقویتی عضلات همسترینگ را انجام دهد.
با افزایش قابلیت انعطاف و افزایش قدرت عضله درد بیمار زودتر خوب شده و احتمال بروز این عارضه در آینده کم میشود.
در صورتی که کشیدگی همسترینگ بسیار شدید بوده و بصورت پارگی کامل آن باشد ممکن است نیاز به عمل جراحی وجود داشته باشد.
این پارگی ها معمولا در محل اتصال تاندون عضله به توبروزیته ایسکیوم لگن است. عمل جراحی بصورت برگرداندن دوسر عضلات یا تاندون ها یا تاندون به استخوان و سپس ترمیم آن است.