انگشت ماشه‌ای یا تریگر فینگرTrigger Finger یک اختلال شایع در مفاصل دست است که باعث گیرکردن و درد انگشت میشود. این بیماری معمولاً در انگشتان اشاره، میانی و کوچک دست رخ میدهد و میتواند عملکرد روزانه افراد را به شدت تحت تأثیر قرار دهد.
در این بیماری بند میانی انگشت به نرمی و راحتی حرکت نمیکند و در حین باز شدن انگشت مفصل میانی انگشت گیر میکند.
در انگشت ماشه‌ای به دلیل گیر کردن تاندون‌های انگشت، حرکت طبیعی آن مختل میشود و در برخی موارد، انگشت به طور کامل قفل میشود.
علت بروز انگشت ماشه‌ای
علت تریگر فینگر یا انگشت ماشه‌ای، گیر کردن تاندون خم کننده یا فلکسور انگشت در حین عبور از تونل بافتی است که در کف دست قرار دارد. علت این گیر بوجود آمدن یک گره و برجستگی در تاندون است.
وقتی بیمار انگشت خود را خم و راست میکند تاندون باید از داخل غلاف و تونل بافتی که مانند حلقه ای دور تاندون را گرفته عبور کند. وجود برجستگی در قسمتی از تاندون موجب میشود تا عبور آن از درون تونل با مشکل مواجه شده و در آن گیر کند.
در حین خم کردن انگشت چون قدرت عضلات خم کننده انگشت زیاد است این توده از درون تونل عبور میکند و انگشت خم میشود ولی در حین صاف کردن انگشت چون قدرت عضلات باز کننده انگشتان کمتر است ممکن است بیمار نتواند به راحتی انگشت را صاف کند.
علت ایجاد شدن برجستگی و گره در تاندون انگشت بروز التهاب است. عوامل متعددی می‌توانند به ایجاد این التهاب منجر شوند که از جمله آنها می‌توان به فشارهای مکرر، آسیب‌های تکراری، و برخی بیماری‌ها اشاره کرد.
افرادی که کارهای دستی دقیق و مکرر انجام می‌دهند، مانند نوازندگان موسیقی، صنعتگران، و افرادی که به طور مداوم از دستگاه‌های کامپیوتری استفاده می‌کنند، در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارند. این فشارهای مکرر می‌توانند باعث التهاب تاندون‌های انگشت شوند.
دیابت و آرتریت روماتوئید دو مورد از شرایطی هستند که احتمال ابتلا به انگشت ماشه‌ای را افزایش می‌دهند. دیابت باعث تغییرات متابولیکی در بدن میشود که میتواند بر ساختار و عملکرد تاندون‌ها تأثیر بگذارد. آرتریت روماتوئید نیز با التهاب مزمن مفاصل همراه است که میتواند به آسیب تاندون‌ها و نهایتاً به انگشت ماشه‌ای منجر شود.
عوامل دیگری مانند جنسیت و سن نیز در بروز انگشت ماشه‌ای مؤثر هستند. زنان بیشتر از مردان به این بیماری مبتلا می‌شوند و احتمال ابتلا با افزایش سن نیز افزایش می‌یابد. با افزایش سن، تاندون‌های دست ممکن است انعطاف‌پذیری کمتری داشته باشند و مستعد‌تر به آسیب باشند. همچنین، سابقه خانوادگی و وراثت نیز میتواند نقش مهمی در افزایش خطر ابتلا به انگشت ماشه‌ای ایفا کند.
علاوه بر این، برخی عادات و شیوه‌های زندگی نیز می‌توانند به بروز انگشت ماشه‌ای کمک کنند. استفاده نادرست از انگشتان در ورزش‌ها، جراحی‌های قبلی در دست، و آسیب‌های مستقیم به دست از جمله این عوامل هستند.
این بیماری ممکن است بصورت مادرزادی و در نوزادان دیده شود. در این بیماران بیشتر انگشت شست گرفتار میشود.
علائم انگشت ماشه‌ای
انگشت ماشه‌ای میتواند برحسب شدت، خود را به اشکال گوناگون نشان دهد.
در مراحل ابتدایی بیمار ممکن است فقط دردی در محل اتصال انگشت به کف دست داشته باشد که در هنگام حرکت انگشت یا فشار دادن آن تشدید شود. در این مرحله تشخیص بیماری مشکل است.
در مراحل پیشرفته تر، انگشت گیر میکند. به این معنی که وقتی بیمار میخواهد انگشت خم کرده خود را راست کند با یک گیر مواجه میشود. با کمی فشار، گیر رد میشود و انگشت هم صاف میشود. در حین صاف کردن انگشت، ممکن است یک صدای تقه احساس شده یا شنیده شود. اسم انگشت ماشه‌ای یا تریگر فینگر از همین مشاهده گرفته شده است.
در مراحل باز هم پیشرفته تر، گیر به راحتی رد نمیشود. بیمار باید از دست دیگرش کمک بگیرد تا با فشار بتواند انگشت را صاف کند. در حیت صاف کردن انگشت، ممکن است بیمار احساس درد کند.
در موارد پیشرفته‌تر انگشت ماشه‌ای، انگشت ممکن است به طور کامل در حالت خم شده قفل شود و نتوان آن را باز کرد. این وضعیت میتواند به ایجاد تغییرات ساختاری در انگشت منجر شود و در نتیجه، عملکرد دست را به شدت محدود کند.
در معاینه این بیماران معمولا یک برجستگی در محل اتصال انگشت به کف دست لمس میشود.
علائم دیگر انگشت ماشه‌ای شامل کاهش دامنه حرکتی انگشت و احساس سفتی آن است. افراد مبتلا ممکن است متوجه شوند که انگشت آنها کمتر قابل انعطاف و خم شدن است. این علائم می‌توانند تأثیرات قابل توجهی بر کیفیت زندگی افراد داشته باشند.
در نهایت، علائم انگشت ماشه‌ای میتواند شامل احساس ضعف در دست و کاهش قدرت گرفتن اشیاء باشد. این ضعف ناشی از درد و محدودیت حرکتی انگشت است که میتواند انجام کارهای روزمره را دشوار کند.
شناخت و تشخیص زودهنگام این علائم میتواند به مدیریت بهتر و جلوگیری از پیشرفت بیماری کمک کند.
درمان انگشت ماشه‌ای
درمان انگشت ماشه‌ای یا تریگر فینگر بستگی به شدت و نوع بیماری دارد و میتواند شامل روش‌های غیرجراحی و جراحی باشد. در مراحل اولیه، معمولا درمان‌های ساده تر توصیه می‌شوند.
استراحت دادن به انگشت و استفاده از آتل و اسپلینت به منظور بیحرکتی انگشت میتواند به کاهش التهاب و بهبود حرکت انگشت کمک کند. همچنین، انجام تمرینات کششی و تقویتی میتواند انعطاف‌پذیری تاندون‌ها را افزایش دهد و از بروز مجدد گرفتگی انگشت جلوگیری کند.
در مواردی که درد و گرفتگی انگشت ماشه‌ای شدیدتر است، پزشکان ممکن است از تزریق کورتیکواستروئیدها در مفصل انگشت استفاده کنند. این تزریق‌ها می‌توانند به کاهش التهاب و تسکین درد کمک کرده و حرکت انگشت را بهبود بخشند. با این حال، این روش ممکن است نیاز به تکرار داشته باشد و در برخی موارد، نتایج آن موقتی باشد.
فیزیوتراپی نیز یکی دیگر از روش‌های مؤثر در درمان انگشت ماشه‌ای است. تمرینات مخصوصی که توسط فیزیوتراپیست آموزش داده می‌شوند، می‌توانند به بهبود جریان خون، کاهش التهاب، و افزایش دامنه حرکتی انگشت کمک کنند. علاوه بر این، استفاده از تکنیک‌های ماساژ ممکن است بتواند به بهبود وضعیت انگشت کمک کند.
در صورتی که هیچیک از درمان های ذکر شده موفق نباشند جراح با استفاده از عمل جراحی غلاف تاندون را شکاف میدهد تا بدینوسیله مسیر حرکت تاندون را باز کند.
پیشگیری از انگشت ماشه‌ای نیز بخش مهمی از درمان است. اجتناب از فشارهای مکرر بر مفاصل انگشت و استفاده از تجهیزات محافظتی در فعالیت‌های دستی میتواند به کاهش خطر ابتلا به این بیماری کمک کند. همچنین، مدیریت شرایط زمینه‌ای مانند دیابت و آرتریت روماتوئید نیز از اهمیت بالایی برخوردار است.
عوارض درمان نکردن انگشت ماشه ای چیست
عدم درمان این وضعیت میتواند منجر به عوارض و مشکلات متعددی شود مانند
افزایش درد و التهاب: بدون درمان، التهاب تاندون‌ها ممکن است شدت یابد و درد مزمن در انگشت ایجاد شود. این درد که از عوارض درمان نکردن انگشت ماشه ای است میتواند در فعالیت‌های روزمره مانند گرفتن اشیاء، نوشتن یا استفاده از ابزارها مزاحمت ایجاد کند.
کاهش دامنه حرکتی انگشت: انگشت ممکن است در حالت خمیده گیر کند و نتواند به طور کامل صاف شود. این محدودیت حرکت میتواند باعث کاهش کارایی و انعطاف‌پذیری انگشت در انجام وظایف مختلف شود.
تأثیر منفی بر کیفیت زندگی: درد و محدودیت حرکتی میتواند تأثیر قابل توجهی بر فعالیت‌های روزانه و کیفیت زندگی فرد داشته باشد. انجام کارهای ساده مانند نوشتن، استفاده از گوشی موبایل یا گرفتن اشیاء کوچک میتواند دشوار شود.
احتمال نیاز به مداخلات جراحی پیچیده‌تر: اگر وضعیت به موقع درمان نشود، ممکن است نیاز به جراحی‌های پیچیده‌تر و پرخطرتر برای آزادسازی تاندون‌ها و ترمیم آسیب‌ها پیش آید.