پلاتین بکار رفته در محل شکستگی ها چیست و آیا لازم است بعد از اینکه شکستگی جوش خورد این پلاتین ها خارج شوند.
امروزه بسیاری از شکستگی ها با عمل جراحی درمان میشوند و در اغلب این شکستگی ها برای بیحرکت کردن قطعات شکسته شده از وسایل فلزی استفاده میشود که به آنها ایمپلنت Implant میگویند.
در لفظ عامه مردم بجای ایمپلنت از کلمه پلاتین استفاده میشود.
از انواع مختلفی از ایمپلنت ها یا پلاتین ها استفاده میشود که در باره آنها به تفصیل در مقالات دیگر صحبت شده است ولی آیا این وسایل فلزی بعد از جوش خوردن شکستگی باید همچنان در بدن باقی بمانند یا باید خارج شوند.
جنس پلاتین از چیست
در ابتدا بهتر است این نکته روشن شود که گرچه بسیاری از مردم به این وسایل فلزی، پلاتین میگویند ولی جنس این ایمپلنت ها از پلاتین یا طلای سفید نیست.
این وسایل اکثرا از آلیاژی از فولاد بنام فولاد ضد زنگ Stainless steel ساخته شده که ترکیبی از آهن، کروم و نیکل است. بدن انسان با این آلیاژ سازگار بوده و نسبت به آن واکنشی نشان نمیدهد.
این آلیاژ همچنین در داخل بدن انسان دچار خوردگی نمیشود. گاهی از اوقات از تیتانیوم هم برای ساختن ایمپلنت ها استفاده میشود. ایمپلنت هایی که قسمت اعظم آنها در خارج از بدن انسان قرار دارند عموما بعد از جوش خوردن شکستگی خارج میشوند.
از چه پلاتین هایی در عمل جراحی شکستگی استخوان استفاده میشود
اکسترنال فیکساتور ها از این دسته اند. این وسایل معمولا بعد از گذشت چند هفته تا چند ماه به توسط پزشک معالج و در کلینیک ( بدون نیاز به بیهوشی) خارج میشوند.
وسیله دیگر پین است که پزشک جراح از آن برای بیحرکت کردن شکستگی ها استفاده میکند. گاهی اوقات بخصوص در شکستگی های دست، بعد از جراحی سر پین در خارج از پوست باقی میماند.
در این موارد پس از گذشت چند هفته که قطعات شکسته شده به اندازه کافی به یکدیگر میچسبند پین ها در کلینیک به توسط پزشک ارتوپد خارج میشوند.
پیچ ها اگر به تنهایی در داخل استخوان ها بکار برده شوند معمولا نیازی به خارج شدن نداشته و میتوانند تا آخر عمر بدون ایجاد مشکلی در بدن باقی بمانند.
در مواردی که سر پیچ زیر پوست باشد و بیمار را اذیت کند ممکن است نیاز به خارج کردن آن باشد. بعضی از پیچ ها همیشه بطور موقت گذاشته میشوند و بعد از مدتی باید خارج شوند.
مثلا در دررفتگی مفصل پایینی بین تیبیا و فیبولا پزشک جراح این دو استخوان را پس از جااندازی با یک پیچ به یکدیگر متصل میکند. این پیچ معمولا پس از شش هفته از مچ پا خارج میشود.
چرا بعضی پلاتین ها و ایمپلنت ها باید از بدن خارج شوند
پلاک ها از ایمپلنت هایی هستند که از آنها برای بیحرکت کردن شستگی ها استفاده میشود. از این وسایل برای بیحرکت کردن شکستگی های بازو، ساعد، لگن، ران و ساق استفاده میشود. پلاک ها از استخوان محکم ترند.
بنابراین پس از جوش خوردن شکستگی نیروهایی که به استخوان وارد میشود همچنان به توسط پلاک روی استخوان جذب میشود. این پدیده موجب میشود تا در دراز مدت استخوان تحت فشار و نیروهای خارجی قرار نگیرد. در ظاهر امر این چیز خوبی است ولی اینطور نیست.
استخوان ها برای قوی ماندن نیاز دارند تا مرتبا تحت فشار و نیروهای خارجی ( نیروی وزن و عضلات) قرار گیرند و در صورتیکه این نیروها به استخوان وارد نشوند در آنها پوکی ایجاد میشود.
علت پوکی استخوان در کسانی که مدت زیادی در بستر استراحت میکنند و یا در فضانوردانی که کمتر تحت تاثیر نیروی جاذبه هستند هم همین است. بنابراین باقی ماندن پلاک در اندام به مدت زیاد موجب پوکی استخوان میشود.
این پدیده بخصوص در ران و ساق دیده میشود و در لگن، بازو و ساعد کمتر وجود دارد. بنابراین تمام پلاک های ران و ساق بعد از اینکه شکستگی آنها جوش خورد و محکم شد باید خارج شوند. این زمان معمولا بین یک و نیم تا دوسال است.
پس از این مدت پزشک جراح از استخوان عکس برداری میکند و اگر تشخیص داد که شکستگی به اندازه کافی محکم شده و دیگر نیازی به پلاک ندارد باید آنرا از بدن خارج کرد.
آیا پلاک های اندام فوقانی باید خارج شوند
در مورد اندام فوقانی روند پوکی استخوان در زیر پلاک صورت نمیگیرد. پلاک های بازو یا ساعد حتی بعد از جوش خوردن شکستگی نیازی به خارج شدن ندارند مگر اینکه بیمار ورزش های سنگین و ضربه ای مانند ورزش های رزمی را انجام دهد. در این بیماران بهتر است پلاک های بازو و ساعد هم خارج شوند.
گاهی اوقات خارج کردن پلاک بازو یا ساعد از گذاشتن آنها مشکل تر بوده و به علت نزدیک بودن پلاک و عصب اندام، در موقع خارج کردن پلاک ممکن است به عصب آسیب برسد. بنابراین حتی الامکان از خارج کردن پلاک های بازو و ساعد اجتناب میشود مگر اینکه واقعا نیاز به این کار باشد.
آیا میله های داخل استخواین هم باید خارج شوند
نیل ها یا میله های داخل استخوانی در ران و ساق هم مانند پلاک ها بهتر است بعد از جوش خوردن کامل شکستگی خارج شوند. البته این ایمپلنت ها مانند پلاک ها موجب پوکی استخوان نمیشوند و تاکید زیادی برای خارج کردن آنها از ران و ساق نیست.
در چه موارد دیگری پلاتین بعد از جراحی شکستگی باید خارج شود
در موارد زیر جدای از اینکه از چه ایمپلنتی استفاده شده است بعد از جوش خوردن شکستگی، ایمپلنت را خارج میکنند
فشار موضعی پیچ و پلاک
اگر قسمتی از ایمپلنت از استخوان بیرون زده و برجسته باشد و این بیرون زدگی زیر پوست لمس شده و بیمار را اذیت کند یا بر روی مفصل کناری یا عروق و اعصاب یا تاندون ها یا عضلات اطرافش فشار آورده، مانع کارکرد مناسب آنها شود این ایمپلنت باید به توسط عمل جراحی از بدن خارج شود.
جابجا شدن پلاتین
اگر ایمپلنت از جای خود جابجا شود و بعد از جابجایی مشکلات حالت قبل را بوجود آورد باید خارج شود
عفونت استخوان
گاهی اوقات محل جراحی عفونت میکند. در این موارد میکروب ها به سطح فلزی ایمپلنت چسبیده و غشایی در اطراف خود ترشح میکنند که مانع از نفوذ آنتی بیوتیک ها میشود.
این پدیده موجب میشود درمان عفونت مشکل شود. در این موارد اگر ایمپلنت در جای خود محکم باشد و قطعات شکسته شده را به خوبی در جای خودشان نگه داشته باشد و شکستگی جوش نخورده باشد پزشک برای درمان عفونت استخوان ایمپلنت را خارج میکند.
در مورد ذکر شده اگر شکستگی هنوز جوش نخورده باشد پزشک معالج صبر میکند تا جوش خوردگی کامل شود و سپس ایمپلنت را خارج میکند.
اگر ایمپلنت بکار رفته قطعات شکسته شده را محکم نگرفته باشد حتی با وجود جوش نخوردن شکستگی باید خارج شود. در این موارد پزشک جراح پس از خارج کردن ایمپلنت، برای بیحرکت کردن قطعات شکسته شده معمولا از اکسترنال فیکساتور استفاده میکند.