شکستگی مهره در اثر پوکی استخوان

پوکی استخوان نوعی ضعیف شدن استخوان های بدن با افزایش سن است. پوکی استخوان یا استئوپروز موجب میشود استخوان های ما راحت تر شکسته شوند.

روند پوکی استخوان در طول سالها و بطور مستمر بدون هیچ علامتی پیشرفت میکند تا وقتی که موجب یک شکستگی در بدن ما شود. تازه آن وقت است که ممکن است متوجه وجود آن شویم.

استئوپروز یا پوکی استخوان میتواند در هر نقطه ای از بدن ایجاد شکستگی کند ولی شکستگی های ناشی از  پوکی استخوان بیشتر در ستون مهره دیده میشود. این نوع شکستگی هر سال در قریب هفتصد هزار انسان اتفاق میفتد.

نواحی دیگری از بدن که میتواند بدنبال استئوپروز دچار شکستگی شوند  استخوان های لگن و مچ دست هستند با این حال شیوع شکستگی ستون مهره بدنبال پوکی استخوان دو برابر دیگر شکستگی ها است.

 چگونه در ستون مهره به علت پوکی استخوان قوس و قوز ایجاد میشود

وقتی مهره دچار استئوپروز یا پوکی استخوان میشود ضعیف میشود. جسم مهره از استخوانی درست شده که مثل اسفنج یا یک کیک دارای خلل و فرج و حفرات کوچکی است. با افزایش سن و به علت استئوپروز این خلل و فرج و حفرات بزرگتر شده و در نتیجه مهره ضعیف میشود.

 

در طول روز بطور طبیعی فشارها و ضرباتی به مهره ها وارد میشوند که مهره ها به راحتی در مقابل آنها مقاومت میکنند.

وقتی استخوان مهره ضعیف میشود تحمل مقاومت در مقابل این فشارها و ضربات را از دست میدهد در نتیجه براثر هر ضربه کوچکی که به مهره وارد میشود شکستگی های بسیار کوچکی در مهره ایجاد میشود.

این ضربات و فشارها ممکن است براثر پریدن، جهیدن، چرخیدن، پایین رفتن از پله، افتادن ماشین در دست انداز، بلند کردن یک جسم سنگین یا حتی سرفه و عطسه کردن اتفاق بیفتد.

فرد متوجه این شکستگی ها نمیشود جز اینکه ممکن است در همان زمان قدری کمردرد برای فرد ایجاد شود که بعد از مدتی خوب میشود. شکستگی هم خودبخود جوش میخورد.

به تدریج شکستگی پشت شکستگی اتفاق میفتد و کم کم این شکستگی ها به هم اضافه میشوند. با هر بار شکستگی شکل مهره کمی تغییر میکند. مهره روی خودش خرد میشود.

ارتفاع مهره کم میشود و این کاهش ارتفاع بخصوص در جلوی مهره بیشتر است. بهد از مدتی شکل جسم مهره که بصورت یک استوانه است تغییر کرده و ارتفاع جلوی استوانه کم میشود.

        

وقتی این اتفاق درچند مهره ایکه روی یکدیگر قرار گرفته اند میفتد ستون مهره به طرف جلو خمیده میشود یعنی قوس پیدا میکند. به همین علت فرد کم کم دچار قوز میشود. وی متوجه میشود که کم کم قدش نیز در حال کاهش است.

این شکستگی ها را کمپرشن Compression fracture میگویند. مهره ای که دچار پوکی است هم میتواند مانند هر استخوان دیگر دچار یک شکستگی واحد و بزرگ شود. احتمال این شکستگی ها در مهره پوک شده بیشتر است و این مهره ها بر اثر ضربات به مراتب ضعیف تر از معمول هم دچار شکستگی میشوند.

علائم شکستگی مهره بدنبال پوکی استخوان

درد مهمترین علامت این شکستگی مهره کمر در اثر پوکی استخوان است. درد در ناحیه کمر احساس میشود و با ایستادن و یا نشستنن بدتر شده و با دراز کشیدن بهتر میشود.

پزشک معالج برای تشخیص عارضه از روش های تصویر برداری مانند رادیوگرافی ساده یا سی تی اسکن یا ام آر آی یا اسکن رادیوایزوتوپ استفاده میکند. بررسی و سنجش تراکم استخوان برای پی بردن به درجه پوکی استخوان ممکن است مورد نیاز باشد.

درمان شکستگی مهره بدنبال پوکی استخوان

اکثر موارد شکستگی مهره کمر در اثر پوکی استخوان بعد از ۸-۶ هفته بطور خود بخود خوب میشوند. چند روز استراحت و مصرف دارو ممکن است تنها درمانی باشد که مورد نیاز این بیماران است. گاهی پزشک معالج بریس های بخصوصی بصورت کمربند طبی برای بیمار تجویز میکند تا قدری حرکات ستون مهره را محدود کند. این محدودیت ممکن است به بهبود شکستگی کمک کند.

همچنین پزشک معالج از داروهایی برای کنترل شدت پوکی استخوان کمک میگیرد. در صورتیکه درد به درمان های معمول جواب ندهد عمل جراحی ممکن است به بیمار کمک کند.

دو نوع جراحی که برای این بیماران انجام میشود کیفوپلاستی و ورتبروپلاستی است. بهترین کاندید این جراحی ها بیمارانی هستند که به علت شکستگی کمپرشن جدید دچار درد شدید شده اند.

کیفوپلاستی Kyphoplasty

در کیفوپلاستی یک بالون کوچک به داخل مهره شکسته شده فرستاده شده و باد میشود. این کار موجب میشود شکل مهره به حالت قبلی خود برگردد. سپس بالون خارج شده و بجای محل خالی، سیمان استخوانی تزریق میشود.

ورتبروپلاستی Vertebroplasty

این روش هم مثل قبلی است با این تفاوت که بالونی به داخل مهره فرستاده نمیشود بلکه سیمان استخوانی مستقیماً به داخل مهره تزریق میشود. در این روش تلاشی در تصحیح تغییر شکل ایجاد شده در مهره صورت نمیگیرد و هدف از جراحی فقط محکم کردن مهره شکسته شده است.