بیماری دکرون چیست. علائم و درمان

بیماری دکرون یا تاندنیت دکرون De Quervain’s Tendinitis (دِکُروَن) بیماری تاندون ها و غلاف تاندون های اطراف مچ دست است. در این بیماری به علت التهاب ایجاد شده، حرکت تاندون در درون غلاف آن دردناک میشود.

دکرون ممکن است باعث درد، تورم و محدودیت حرکتی در دست شود و انجام فعالیت‌های روزمره را دشوار کند. افراد مشاغلی که نیاز به استفاده مکرر از دست‌ها دارند، مانند کارگران، ورزشکاران و افرادی که به طور مداوم از دستگاه‌های الکترونیکی استفاده می‌کنند، بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارند.

تلفظ صحیح اسم این بیماری  بصورت دکور+ون decorvan است.

آناتومی کاربردی

حرکت مفصل شست دست به توسط تاندون هایی انجام میشود. تاندون ها بافت هایی به شکل طناب هستند که بین عضله و استخوان قرار میگیرند. با انقباض عضله، تاندون کشیده میشود و استخوان و مفصل هم حرکت میکنند.

طول تاندون ها متفاوت بوده و از چند میلیمتر تا حتی ۲۵ سانتیمتر هم میرسند. تاندون ها در طول مسیرشان گاهی از روی استخوان ها و مفاصلی عبور میکنند.

برای محافظت از تاندون در بعضی از محل ها و در روی استخوان تونل هایی از بافتی شبیه پرده درست شده است که تاندون از داخل این تونل ها عبور میکند. به این تونل ها غلاف تاندون یا پولی Pulley میگویند.

 سطح داخلی این غلاف ها از لایه بسیار ظریف دیگری بنام لایه سینوویال Synovial layer پوشیده شده که مایع لزجی به نام مایع سینوویال Synovial fluid را ترشح میکند. این مایع سطح بین تونل و تاندون را لغزنده کرده و موجب میشود تا تاندون به راحتی و با کمترین مقاومت در داخل تونل به جلو و عقب حرکت کند.

بیماری دکرون در مچ دست
تاندون های شست در مچ دست

علل بروز بیماری دکرون

گاهی بعضی تاندون ها و غلاف آنها به عللی متورم میشوند. در این حالات حرکت تاندون در داخل غلاف به سختی و با درد انجام میشود. در بیماری دکرون تاندون هایی که از مچ دست عبور کرده و به شست میرسند و کارشان حرکت دادن شست است دچار این مشکل میشوند.

در این بیماری تاندون عضله اکستانسور کوتاه شست Extensor pollicis brevis و دور کننده بلند شست Abductor pollicis longus دچار التهاب و کلفتی شده و حرکت آنها در داخل غلاف تاندون مشکل و دردناک میشود.

دکرون در مچ دست ناشی از ترکیبی از عوامل مکانیکی، بیومکانیکی و زیست‌شناختی است که به التهاب تاندون‌های شست و غلاف آنها منجر می‌شوند.

یکی از اصلی‌ترین علل بروز دکرون، حرکات تکراری و فشار مستمر بر ناحیه مچ دست است. افرادی که شغل‌هایی دارند که نیاز به استفاده مکرر از دست‌ها و مچ دست دارند، مانند کارگران خط تولید، نوازندگان، و ورزشکاران، بیشتر در معرض این بیماری قرار می‌گیرند. این حرکات می‌توانند باعث تحریک و التهاب بافت‌های نرم اطراف تاندون‌ها شوند.

عوامل بیومکانیکی نیز نقش مهمی در بروز دکرون ایفا می‌کنند. ناهنجاری‌های ساختاری مانند انحراف مچ دست، ضایعات قبلی یا ضعف عضلات می‌توانند توزیع نادرست نیروها را در ناحیه مچ دست ایجاد کرده و فشار اضافی بر تاندون‌ها وارد کنند. این امر می‌تواند به آسیب و التهاب تدریجی تاندون‌ها منجر شود.

عوامل زیست‌شناختی نیز در ابتلا به دکرون مؤثر هستند. برخی افراد ممکن است به دلیل ویژگی‌های ژنتیکی خود، مستعد التهاب مزمن تاندون‌ها باشند. علاوه بر این، عوامل التهابی سیستمیک مانند آرتریت روماتوئید می‌توانند افزایش خطر بروز دکرون را در افراد مبتلا به این بیماری‌ها به همراه داشته باشند.

استرس و فشار روانی نیز می‌توانند به بروز یا تشدید دکرون کمک کنند. استرس می‌تواند منجر به تنش عضلانی و افزایش فشار بر ناحیه مچ دست شود، که در نهایت می‌تواند التهاب و آسیب به تاندون‌ها را تشدید کند.

عوامل محیطی مانند دمای پایین نیز می‌توانند به افزایش احتمال بروز دکرون کمک کنند. در دمای پایین، عضلات و تاندون‌ها ممکن است سفت‌تر شوند و انعطاف‌پذیری آن‌ها کاهش یابد، که این امر می‌تواند خطر آسیب‌های مکانیکی را افزایش دهد.

در نهایت، سبک زندگی ناصحیح نیز می‌تواند به بروز دکرون کمک کند. کمبود فعالیت‌های حرکتی مناسب، عدم استفاده از تکنیک‌های صحیح در انجام فعالیت‌ها و استفاده نادرست از ابزارها و وسایل می‌توانند به آسیب و التهاب تاندون‌ها منجر شوند.

علائم دکرون چیست

دکرون در مچ دست می‌تواند طیف گسترده‌ای از علائم را ایجاد کند که شدت و نوع آن‌ها ممکن است از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد. یکی از اصلی‌ترین علائم این بیماری، درد در ناحیه مچ دست است. این درد معمولاً در هنگام حرکت یا استفاده از دست شدت می‌یابد و ممکن است در طول زمان تشدید شود. درد می‌تواند به صورت مداوم یا دوره‌ای باشد و اغلب با احساس سوزش یا تیر کشیدن همراه است.

تورم و التهاب نیز از علائم شایع دکرون هستند. ناحیه مچ دست ممکن است متورم شده و احساس گرمی داشته باشد. تورم می‌تواند باعث کاهش دامنه حرکتی مچ دست شود و انجام فعالیت‌های روزمره را دشوار کند. علاوه بر این، ممکن است احساس سفتی و سختی در ناحیه مچ دست تجربه شود که باعث محدودیت در حرکت‌های طبیعی می‌شود.

مشاوره

تورم مچ دست در بیماری دکرون
تورم مچ دست در بیماری دکرون

احساس سنگینی یا ضعف در دست نیز از دیگر علائم دکرون است. افراد مبتلا ممکن است احساس کنند که دست آن‌ها سنگین است و قدرت آن‌ها کاهش یافته است. این علائم می‌توانند انجام کارهای ساده مانند گرفتن اشیاء کوچک یا تایپ کردن را برای فرد مشکل کنند.

کلیک یا صدای خفیفی در ناحیه مچ دست نیز ممکن است همراه با حرکت‌های دست مشاهده شود. این صداها می‌توانند نشانه‌ای از تحریک یا آسیب به تاندون‌ها باشند و نشان‌دهنده‌ی ناهماهنگی در حرکت تاندون‌ها است.

احساس سوزش یا بی‌حسی در ناحیه مچ دست نیز ممکن است رخ دهد. این علائم می‌توانند نشان‌دهنده‌ی التهاب عصب‌های اطراف تاندون‌ها باشند و ممکن است به صورت دوره‌ای یا مستمر ظاهر شوند.

در مراحل پیشرفته‌تر، ممکن است تغییرات قابل توجهی در شکل و ظاهر مچ دست مشاهده شود. این تغییرات می‌توانند شامل ایجاد نودول‌ها و برجستگی های موضعی در مچ دست باشند که نشان‌دهنده‌ی التهاب مزمن و آسیب بافتی است.

علاوه بر این، افراد مبتلا به دکرون ممکن است با خستگی و احساس عمومی نارضایتی در ناحیه مچ دست مواجه شوند. این احساسات می‌توانند به کاهش انگیزه برای انجام فعالیت‌های روزمره و افزایش استرس و اضطراب منجر شوند.

در نهایت، علائم نارسایی حرکتی نیز ممکن است در بیماران مبتلا به دکرون مشاهده شود. محدودیت در حرکت‌های پیچشی و خمشی مچ دست می‌تواند انجام فعالیت‌های روزمره مانند نوشتن، گرفتن اشیاء و استفاده از ابزارهای مختلف را دشوار کند و نیازمند مدیریت دقیق‌تر و درمان‌های منظم باشد.

تشخیص دکرون چگونه است

تشخیص دکرون در مچ دست نیازمند ارزیابی جامع بالینی و استفاده از روش‌های تشخیصی متنوع است. نخستین مرحله در فرآیند تشخیص، انجام معاینه فیزیکی دقیق توسط پزشک است. در این مرحله، پزشک به بررسی علائم بالینی مانند درد، تورم، و محدودیت حرکتی می‌پردازد و تاریخچه پزشکی بیمار را جمع‌آوری می‌کند.

تست فینکل اشتاین Finkelstein test از علائم بیماری دکرون است. در این تست بیمار شست خود را با انگشتان دیگر میگیرد و پزشک به آرامی مچ دست بیمار را به طرف استخوان اولنا خم میکند. با این کار تاندون تحت کشش قرار گرفته و درد بیمار بیشتر میشود

تست فینکل اشتاین در بیماری دکرون
تست فینکل اشتاین در بیماری دکرون

روش دیگر معاینه اینست که پزشک از بیمار میخواهد شست خود را ابداکت کرده یا به زبان دیگر از بقیه انگشتان دور کند. در همین حال پزشک با دست خود مانع از ابداکت شدن انگشت شست بیمار میشود. سعی بیمار در ابداکت کردن شست بر علیه مقاومت دست پزشک موجب بروز درد در بالای مچ دست میشود.

یکی از روش‌های تشخیصی اصلی برای دکرون، ام آر آی است. این روش به پزشک اجازه می‌دهد تا جزئیات دقیق بافت‌های نرم مانند تاندون‌ها و احاطه‌های آن‌ها را مشاهده کنند و میزان التهاب و آسیب را ارزیابی کند. ام آر آی می‌تواند به تشخیص زودهنگام آسیب‌های میکروسکوپی کمک کرده و برنامه‌ریزی درمانی دقیق‌تری را ممکن سازد.

آزمایش‌های تصویربرداری دیگر مانند رادیوگرافی نیز می‌توانند در تشخیص دکرون مفید باشند. اگرچه رادیوگرافی معمولاً برای ارزیابی استخوان‌ها استفاده می‌شود، اما می‌تواند به شناسایی ناهنجاری‌های ساختاری یا وجود رسوب کلسیم‌ در تاندون‌ها کمک کند که نشانه‌ای از التهاب مزمن است.

سونوگرافی یکی دیگر از روش‌های تشخیصی غیر تهاجمی است که می‌تواند برای بررسی وضعیت تاندون‌ها و احاطه‌های آن‌ها استفاده شود. این روش به ویژه در مواردی که پزشک نیاز به ارزیابی حرکت تاندون‌ها و شناسایی ناهنجاری‌های حرکتی دارد، مؤثر است.

آزمایش‌های خونی نیز ممکن است برای ارزیابی وضعیت التهابی بدن و رد کردن سایر بیماری‌های مشابه مورد استفاده قرار گیرند. افزایش سطح نشانگرهای التهابی مانند پروتئین C واکنش‌دهنده (CRP) و سرعت رسوب گلبول‌های قرمز (ESR) می‌توانند نشان‌دهنده التهاب مزمن باشند، اگرچه این آزمایش‌ها به تنهایی نمی‌توانند دکرون را تشخیص دهند.

در برخی موارد، بیوپسی بافت نیز ممکن است برای تشخیص دقیق‌تر انجام شود. نمونه‌برداری از تاندون‌ها و احاطه‌های آن‌ها و بررسی میکروسکوپی می‌تواند به تشخیص نهایی و تفکیک دکرون از سایر اختلالات مشابه کمک کند.

در نهایت، تشخیص دکرون نیازمند ترکیب نتایج معاینه بالینی، تصویربرداری و آزمایش‌های تشخیصی است تا بتوان به دقت علت علائم را شناسایی و برنامه درمانی مناسبی تدوین کرد.

درمان دکرون چیست

در درمان دکرون در مچ دست، هدف اصلی کاهش التهاب، تسکین درد و بازگرداندن عملکرد نرمال مچ دست است. این درمان معمولاً شامل ترکیبی از دارودرمانی، فیزیوتراپی، تغییرات سبک زندگی و در موارد شدید، جراحی می‌باشد.

دارودرمانی: یکی از اولین مراحل درمان، استفاده از داروهای ضدالتهاب مانند ایبوپروفن و پیروکسیکام است که به کاهش التهاب و تسکین درد کمک می‌کنند. در موارد شدیدتر، پزشک ممکن است از کورتیکواستروئیدها مانند پردنیزون برای کاهش سریع‌تر التهاب استفاده کند. همچنین، داروهای ضدالتهابی بیولوژیک مانند اینفلیکسیماب می‌توانند در کنترل التهاب مزمن موثر باشند.

فیزیوتراپی: تمرینات فیزیوتراپی نقش مهمی در بهبود انعطاف‌پذیری و تقویت عضلات مچ دست دارند. متخصصین فیزیوتراپی می‌توانند تمریناتی خاص برای تقویت تاندون‌ها تجویز کنند که به کاهش فشار و التهاب کمک می‌کند. همچنین، استفاده از تکنیک‌های ماساژ می‌تواند به بهبود جریان خون و تسریع فرآیند بهبود کمک کند.

استراحت و محافظت: استراحت مناسب و کاهش فعالیت‌های مضر برای مچ دست از اهمیت بالایی برخوردار است. استفاده از بریس می‌تواند به حمایت از مچ دست و جلوگیری از حرکات مضر کمک کند. همچنین، اجتناب از حرکات تکراری و کاهش فشار بر ناحیه مچ دست می‌تواند از تشدید التهاب جلوگیری کند.

تغییرات سبک زندگی: تغییرات در شیوه انجام فعالیت‌های روزمره می‌تواند به کاهش فشار بر مچ دست کمک کند. به عنوان مثال، استفاده از ابزارهای ارگونومیک در محل کار و یادگیری تکنیک‌های صحیح حرکتی می‌تواند از آسیب‌های بیشتر جلوگیری کند. همچنین، مدیریت استرس از طریق تکنیک‌های آرام‌سازی مانند مدیتیشن و یوگا می‌تواند به کاهش تنش عضلانی و التهاب کمک کند.

درمان‌های مکمل: استفاده از مکمل‌های غذایی مانند امگا-3 و آنتی‌اکسیدان‌ها می‌تواند به کاهش التهاب کمک کند. همچنین، برخی از افراد ممکن است از تکنیک‌های طب سوزنی برای تسکین علائم استفاده کنند که می‌تواند در کنار درمان‌های پزشکی مؤثر باشد.

جراحی: در مواردی که درمان‌های غیر جراحی مؤثر نبوده و التهاب مزمن منجر به آسیب دائمی تاندون‌ها شده است، جراحی ممکن است لازم باشد. عمل جراحی معمولاً شامل آزادسازی تاندون‌ها از شیت ها و حذف بافت‌های آسیب‌دیده می‌باشد. جراحی می‌تواند به بهبود عملکرد مچ دست و کاهش درد کمک کند، اما نیازمند دوره بهبودی و فیزیوتراپی پس از عمل است.

پیشگیری از عود بیماری: پس از بهبود اولیه، ادامه درمان و مراقبت‌های پیشگیرانه برای جلوگیری از عود دکرون ضروری است. این شامل ادامه فیزیوتراپی، استفاده از بریس در مواقع نیاز و پیروی از توصیه‌های پزشکی برای حفظ سلامت مچ دست می‌باشد.

در مجموع، درمان دکرون نیازمند رویکردی جامع و چندجانبه است که شامل ترکیب دارودرمانی، فیزیوتراپی و تغییرات سبک زندگی می‌باشد. با پیگیری منظم و همکاری نزدیک با تیم درمانی، بیماران می‌توانند علائم را کنترل کرده و کیفیت زندگی خود را بهبود بخشند.

آناتومی تاندون های شست در بیماری دکرون
غلاف تاندون های شست توسط عمل جراحی باز شده است

پیشگیری از دکرون

با توجه به اینکه دکرون در مچ دست ناشی از ترکیبی از عوامل مکانیکی و التهابی است، پیشگیری از این بیماری نیازمند اتخاذ اقداماتی جهت کاهش فشار و جلوگیری از آسیب‌های مکرر به ناحیه مچ دست است. در ادامه به برخی از روش‌های مؤثر پیشگیری اشاره می‌شود:

استفاده از تکنیک‌های صحیح حرکتی: یادگیری و استفاده از تکنیک‌های صحیح در انجام فعالیت‌های روزمره و ورزشی می‌تواند فشار اضافی بر مچ دست را کاهش دهد. به عنوان مثال، در هنگام ورزش کردن، استفاده از تجهیزات مناسب و اجرای حرکات با فرم صحیح می‌تواند از آسیب‌های مکرر جلوگیری کند.

استراحت منظم: در طول فعالیت‌های تکراری، باید زمان‌های استراحت منظم در نظر گرفته شود تا مچ دست فرصت کافی برای بازسازی و بهبود داشته باشد. این استراحت‌ها می‌توانند از تجمع آسیب‌های کوچک و افزایش خطر التهاب مزمن جلوگیری کنند.

استفاده از ابزارهای ارگونومیک: در محیط‌های کاری، استفاده از ابزارها و تجهیزات ارگونومیک می‌تواند به کاهش فشار بر مچ دست کمک کند. میزها و صندلی‌های قابل تنظیم، کیبوردها و ماوس‌های ارگونومیک و سایر تجهیزات طراحی شده برای حمایت از ناحیه مچ دست می‌توانند از آسیب‌های ناشی از استفاده طولانی مدت جلوگیری کنند.

تقویت عضلات مچ دست: انجام تمرینات تقویتی و کششی برای عضلات و تاندون‌های مچ دست می‌تواند به افزایش انعطاف‌پذیری و مقاومت در برابر آسیب‌های مکرر کمک کند. تقویت عضلات پایه می‌تواند از توزیع نادرست نیروها جلوگیری کرده و فشار اضافی بر تاندون‌ها را کاهش دهد.

مدیریت استرس: استرس می‌تواند منجر به تنش عضلانی و افزایش فشار بر ناحیه مچ دست شود. استفاده از تکنیک‌های مدیریت استرس مانند مدیتیشن، یوگا و تمرینات تنفسی می‌تواند به کاهش تنش عضلانی و کاهش خطر بروز دکرون کمک کند.

حفظ وزن سالم: وزن مناسب می‌تواند فشار اضافی بر مفاصل و نواحی حمایتی بدن، از جمله مچ دست، را کاهش دهد. حفظ وزن سالم از طریق رژیم غذایی متعادل و فعالیت بدنی منظم می‌تواند به کاهش بار بر مچ دست و جلوگیری از آسیب‌های مکرر کمک کند.

اجتناب از حرکات تکراری: در مواقع امکان‌پذیر، کاهش حرکات تکراری و تغییر فعالیت‌های روزمره می‌تواند از ایجاد آسیب‌های مکرر جلوگیری کند. تنوع در فعالیت‌ها و تغییر نحوه انجام کارها می‌تواند به کاهش فشار مداوم بر مچ دست کمک کند.

آموزش و آگاهی: افزایش آگاهی نسبت به علائم اولیه دکرون و اقدامات پیشگیرانه می‌تواند به تشخیص زودهنگام و جلوگیری از پیشرفت بیماری کمک کند. آموزش افراد درباره اهمیت مراقبت از مچ دست و استفاده صحیح از تجهیزات می‌تواند نقش مهمی در پیشگیری ایفا کند.

استفاده از بریس: در مواردی که فرد در معرض خطر بالای دکرون است، استفاده از بریس مچ دست می‌تواند از حرکات مضر جلوگیری کرده و فشار اضافی بر تاندون‌ها را کاهش دهد. استفاده منظم از بریس می‌تواند از آسیب‌های تکراری و التهاب مزمن جلوگیری کند.

با اتخاذ این اقدامات پیشگیرانه، می‌توان خطر ابتلا به دکرون در مچ دست را به میزان قابل توجهی کاهش داد و در صورت بروز علائم اولیه، اقدامات لازم برای مدیریت و درمان به موقع را انجام داد. پیشگیری نه تنها به حفظ سلامت مچ دست کمک می‌کند، بلکه از کاهش درد و بهبود کیفیت زندگی افراد نیز اطمینان می‌دهد.