پارگی لابروم شانه یکی از علل درد شانه بخصوص در ورزشکاران است. تشخیص آن ممکن است مشکل باشد و درمان آن نیاز به مهارت زیادی دارد.
آناتومی کاربردی
مفصل اصلی شانه از کنار هم قرار گرفتن استخوان های بازو و کتف تشکیل شده است. در این مفصل سر استخوان بازو در کنار قسمتی از استخوان کتف که به آن حفره گلنوئید گفته میشود قرار میگیرد.
حفره گلنوئید کم عمق است و سر استخوان بازو در کنار حفره گلنوئید مانند یک توپ بسکتبال در کنار یک بشقاب است.
این شکل خاص حفره موجب میشد تا مفصل شانه مانند مفصل ران پایداری ذاتی نداشته و پایداری آن تا حد زیادی وابسته با بافت نرم ( عضلات و رباط ها و تاندون ) اطراف آن باشد. در این میان لابروم به پایداری مفصل کمک میکند.
لابروم شانه بافتی شبیه به منیسک زانو است ( تقریبا ترکیبی از بافت رباط و غضروف) که دور تا دور لبه حفره گلنوئید چسبیده است. چسبیدن لابروم شانه به حاشیه حفره گلنویید موجب میشود حفره بزرگتر و عمیق تر شده و در نتیجه پایداری مفصل شانه بیشتر شود.
پاره شدن لابروم شانه موجب ناپایدار شدن این مفصل و درد میشود.
علت پارگی لابروم چیست
گاهی اوقات در حین حرکات شدید مفصل شانه، لابروم در بین سر استخوان بازو و لبه حفره گلنوئید گیر میکند و این گیر کردن میتواند موجب پارگی لابروم شانه شود.
بطور مثال لابروم شانه میتواند بدنبال زمین خوردن با کف دست و بدنبال آن ضربه شدید سر استخوان بازو به لبه حفره گلنوئید ایجاد شود. پارگی این بافت همچنین میتواند بدنبال فعالیت های بدنی و یا ورزش های شدید که در آنها شانه به شدت حرکت میکند ایجاد شود.
در شانه هایی که ناپایدارند نیمه دررفتگی های مکرر سر استخوان بازو از درون حفره گلنویید میتواند موجب پارگی لابروم شانه شود.
در همه حالاتی که ذکر شد گیر کردن لابروم بین سر و لبه گلنوئید موجب پاره شدن لابروم میشود.
عضله دوسر بازو مهمترین عضله در جلوی بازو است. این عضله در بالا دو تاندون دارد که یکی از آنها به بالا و جلوی حفره گلنوئید و به لابروم شانه میچسبد. کشش ناگهانی تاندون این عضله میتواند موجب کنده شدن لابروم از لبه حفره گلنوئید شود.
در هنگام پرتاب کردن توپ بیسبال، در هنگام بالا بردن وزنه به بالای سر در وزنه برداران و یا در هنگامی که چوب گلف یک گلف باز در هنگام ضربه، به زمین برخورد میکند عضله بی سپس بشدت تاندون خود را به پایین کشیده و میتواند موجب کنده شدن لابروم از لبه حفره گلنویید شود.
در مواردی که پارگی در قسمت های بالایی لابروم شانه یعنی در محل اتصال تاندون عضله دوسر بازو باشد به آن ضایعه اسلپ SLAP و در مواردی که در پایین لابروم باشد به آن ضابعه بنکارت Bankart میگویند.
علائم پارگی لابروم شانه چیست
مهمترین علامت پارگی لابروم شانه حس جابجا شدن ناگهانی چیزی در شانه، همراه با احساس یک صدا، مانند کلیک است. بعد از آن ممکن است شانه برای چند ساعت دردناک شود.
علامت دیگر این بیماری ناپایدار شدن مفصل شانه و احساس لقی در مفصل است.
تشخیص پارگی لابروم شانه چگونه است
پزشک ابتدا با بیمار صحبت کرده و خصوصیات درد و عواملی که موجب شروع درد شده اند را از وی میپرسد. بعضی معاینات هم برای تشخیص این آسیب بکار برده میشوند.
بطور مثال وقتی بیمار سعی میکند دست خود را به بالای سر ببرد احساس درد کرده و ممکن است احساس یک تقه یا کلیک در مفصل شانه بکند.
معاینه دیگر اینست که پزشک از بیمار میخواهد دست خود را بصورت کشیده در جلوی بدن نگه داشته در حالیکه کف دست بطرف زمین باشد. در این حال پزشک سعی میکن دست بیمار را به پایین هل دهد و این حرکت موجب درد شانه میشود.
گاهی از اوقات از روش های تصویربرداری (مانند ام آر آی و یا سی تی اسکن همراه با تزریق ماده حاجب به داخل مفصل ) برای تشخیص پارگی لابروم شانه استفاده میشود.
تشخیص پارگی لابروم شانه حتی با وجود استفاد از این ابزار ها مشکل است و در بسیاری اوقات برای تشخیص قطعی از آرتروسکوپ و دیدن مستقیم داخل مفصل شانه استفاده میشود.
درمان پارگی لابروم شانه چیست
درمان در ابتدا شامل اقدامات غیر جراحی مانند استراحت، دوری از فعالیت های شدید ورزشی، استفاده از داروهای ضد التهابی مانند ناپروکسن و سلکوکسیب و فیزیوتراپی است.
فیزیوتراپی معمولا بصورت استفاده از گرما و سرما و نرمش های کششی برای افزایش دامنه حرکتی مفصل و نرمش های تقویتی برای قویتر کردن عضلات روتاتور کاف انجام میشود.
تقویت روتاتور کاف موجب افزایش پایداری مفصل شده و با ممانعت از نیمه دررفتگی های مکرر سر استخوان بازو از حفره گلنوئید موجب فشار کمتر به لابروم میشود.
در صورتی که بعد از ۶-۴ هفته انجام اقدامات ذکر شده، مشکلات بیمار همچنان باقی مانده باشد، پزشک برای درمان پارگی لابروم شانه ممکن است از عمل جراحی استفاده کند.
در این اعمال جراحی، اگر پارگی لابروم شانه، کوچک بوده و مشکل بیمار گیر کردن قسمت پاره شده در مفصل و در نتیجه درد باشد درمان شامل خارج کردن قسمت پاره شده لابروم است.
در مواردی که پارگی لابروم شانه وسیع بوده و موجب ناپایداری شانه شود درمان بصورت ترمیم پارگی است. در این ترمیم، قسمتی از لابروم که از لبه حفره گلنوئید کنده شده است به توسط پیچ های مخصوصی به سر جای خود محکم میشود. عمل لابروم شانه معمولا با استفاده از آرتروسکوپ انجام میشود.