برای انجام جراحی تعویض مفصل بیمار یا باید بیهوش یا بیحس شود تا دردی نداشته باشد. بسیاری از بیماران از بیحسی نخاعی میترسند و ترجیح میدهند بیهوش شوند.
در این مقاله یاد میگیریم تفاوت بیهوشی عمومی و بیحسی نخاعی یا کمری که با تزریق سوزن در کمر انجام میشود چیست و هر کدام از آنها چه برتری هایی دارند.
بیهوشی عمومی در تعویض مفصل
بی دردی لازمه جراحی است. از قدیم الایام این کار را با بیهوشی عمومی انجام میداده اند و هنوز هم در بسیاری از جراحی های تعویض مفصل در ناحیه لگن متخصص بیهوشی بیمار را برای جراحی بیهوش میکند.
این کار با تزریق داروهای وریدی و با تجویز داروهای استنشاقی خاص به بیمار انجام میشود. سپس لوله تنفسی در نای بیمار کار گذاشته شده تا در طی جراحی و به کمک دستگاه تنفس مصنوعی هوا و اکسیژن مورد نیاز بیمار به او رسانده شود.
با اینکار بیمار کاملا به خواب رفته و در طول جراحی درد را حس نمیکند.
بیحسی کمری برای تعویض مفصل
روش دیگر بی دردی برای انجام جراحی تعویض مفصل بیحسی نخاعی است. پزشکان به آن بیحسی رژیونال regional anesthesia هم میگویند.
در این روش بیمار بر روی تخت جراحی مینشیند و متخصص بیهوشی به کمک سوزن ظریفی داروی بیحسی را از طریق کمر بیمار به اطراف نخاع او تزریق میکند.
با اینکار ریشه های عصبی نخاع کاملا بیحس میشوند و مسیر حس درد که از پا به مغز میرود در کمر موقتا قطع میشود. بنابراین مغز دردی حس نمیکند و جراح میتواند عمل را انجام دهد.
کدام روش بهتر است بیهوشی یا بیحسی
در یکی دو دهه اخیر در همه دنیا تمایل جراح های لگن به استفاده از روش بیحسی نخاعی بیشتر شده است و این به خاطر مزیت های بیشتر آن و منافع بیشتری است که نسبت به بیهوشی عمومی برای بیمار دارد.
در بیحسی نخاعی احتمال لخته شدن خون در پاها که از عوارض مهم جراحی تعویض مفصل است کمتر از بیهوشی عمومی است و احتمال آمبولی هم کمتر میشود.
در بیحسی نخاعی میزان خونریزی بیمار حین جراحی کمتر از بیهوشی عمومی است.
در بیحسی نخاعی احتمال عفونت محل تعویض مفصل کمتر از روش استفاده از بیهوشی عمومی است.
در بیمارانی که مشکل تنفسی دارند استفاده از بیحسی نخاعی ارجحیت دارد چون بیهوشی عمومی نیاز به یک ریه سالم دارد.
بعد از به هوش آمدن بیمار از بیهوشی عمومی، بلافاصله درد محل جراحی شروع میشود در حالیکه در بیحسی نخاعی تا مدتی بعد از پایان جراحی و با از بین رفتن اثر داروی بیحسی درد کم کم و بتدریج برمیگردد و این فرصت میدهد تا داروهای ضد درد برای بیمار شروع شود.
با این حال در روش بیهوشی عمومی متخصص بیهوشی کنترل بیشتری بر روی فشار خون و سیستم قلبی عروقی بیمار دارد و در بعضی بیماران با مشکلات قلبی عروقی متخصص بیهوشی ممکن است ترجیح دهد از بیهوشی عمومی استفاده کند.
آیا بیحسی نخاعی موجب کمردرد میشود
در بعضی بیماران این تصور وجود دارد که اگر در کمرشان سوزن بزنند و برای آنها از بیحسی نخاعی استفاده کنند بعدا دچار کمردرد میشود.
گرچه هر روش درمانی ممکن است با عوارضی همراه باشد و بخصوص اگر درست انجام نشود احتمال بروز عوارض بیشتر است روش بیحسی نخاعی در دستان ماهر یک متخصص بیهوشی بسیار کم خطر بوده و موجب کمردرد نمیشود.
ترس از بیحسی نخاعی
بیشتر از هر چیز، دو عامل موجب ترس بیماران از بیحسی کمری و نخاعی میشود. یکی درد سوزن زدن به کمر و دیگری اینکه بیمار احساس میکند در این بیحسی در طول عمل بیدار است و اتفاقات عمل را متوجه میشود و این ممکن است موجب اضطراب او شود.
پس ترجیح میدهد از همان اول با بیهوشی بخوابد و اصلا چیزی را متوجه نشود ولی بسیاری از بیماران این را نمیدانند که متخصص بیهوشی قبل از شروع بیحسی نخاعی داروی آرام بخشی به وی تزریق میکند که موجب خوابیدون او در طول عمل میشود و تقریبا چیزی از عمل را متوجه نمیشود.
درد سوزن بیحسی نخاعی هم چیزی بیشتر از یک تزریق عضلانی نیست.
نتیجه گیری
تصمیم اینکه برای هر بیمار چه نوع از بیهوشی یا بیحسی بهتر است نه بر عهده بیمار است و نه حتی متخصص ارتوپدی بلکه این متخصص بیهوشی است که براساس شرایط هر بیمار این تصمیم را اختصاصا برای او میگیرد.
با اینکه ترجیح داده میشود تا در اعمال جراحی تعویض مفصل از بیحسی استفاده شود ولی تصمیم گیر نهایی متخصص بیهوشی است.