داروی غضروف ساز عبارتی است که در سال های اخیر زیاد شنیده میشود. بسیاری از مردم و بیماران اطلاعاتی از آناتومی مفصل دارند و میدانند غضروف قسمتی از مفصل بوده که در حرکت نرم و روان آن موثر است. این کاملا درست است.
میدانند که علت بسیاری از درد های مفصلی ساییدگی و آرتروز بوده و پدیده غالب در ساییدگی مفصل آسیب دیدن و از بین رفتن غضروف است. این کاملا درست است.
پس منطقی به نظر میرسد که اگر دارویی بتواند غضروف آسیب دیده مفصل را ترمیم کند میتواند تا حد زیادی درد آن را از بین ببرد. این هم درست است.
بسیاری از شرکت های دارویی در بروشور هایی که به بیماران و حتی پزشکان میدهند ذکر میکنند دارویی که میفروشند حاوی گلوکزامین و کندروآیتین سولفات است و گلوکزامین ماده ای است که در تولید و ترمیم غضروف مفصلی نقش دارد. این هم درست است.
این مکمل های غذایی در داروخانه ها و دراگ استورها بدون نسخه پزشک در دسترس بیماران وجود دارند. بسیاری، این مواد را داروهای غضروف ساز مینامند و مصرف آنرا توجیه و ترغیب میکنند.
آیا این مواد تا چه میزان تاثیری را که ادعا میشود به جای میگذارند و تا چه حد میتوانند مفید باشند.
گلوکزامین و کندروآیتین سولفات چگونه اثر میکنند
تعداد زیادی از مردم از درد مفاصل رنج میبرند که علت بسیاری از آنها استئوآرتریت یا سائیدگی مفصل است. در این بیماری غضروف سطح مفصل آسیب دیده و بتدریج از بین میرود.
بسیاری از مبتلایان به این درد ها از مکمل های غذایی جدید مثل گلوکزآمین و کندروآیتین سولفات به امید کاهش درد و بهبود وضعیت مفصل استفاده میکنند.
گلوکزامین ماده ایست که بصورت طبیعی در بدن وجود داشته و موجب تحریک تولید و ترمیم غضروف میشود. با در نظر گرفتن اینکه نقطه شروع آسیب در آرتروز مفاصل غضروف مفصلی است، تاثیر این مواد ممکن است توجیه شود.
به نظر میرسد مصرف این مواد سطح تولید اسید هیالورونیک در مفاصل را هم افزایش میدهد ( اسید هیالورونیک در سلامت مایع سینوویال تاثیر دارد).
کندروآیتین سولفات ماده طبیعی دیگری است که در بدن وجود دارد و مانع میشود که آنزیم های بدن، مواد اصلی تشکیل دهنده غضروف را از بین ببرند. مکمل هایی که حاوی این مواد هستند معمولا از منابع حیوانی تهیه میشوند.
کسانی که از این مواد استفاده میکنند امیدوارند که با مصرف آنها درد شان از بین رفته و شاید غضروف مفصلی آنها هم ترمیم شود.
در دهه اخیر و بعد از به بازار آمدن این مواد مطالعات زیادی بر روی موثر بودن یا نبودن گلوکزامین و کندروایتین سولفات بر روی روند آرتروز و ساییدگی مفصل و درد مفصلی انجام شده ولی هیچ مطالعه ای تاکنون نشانه نداده که این مواد تاثیری در روند ساییدگی و آرتروز داشته باشد و مهمتر از همه هیج مطالعه ای نتوانسته نشان دهد که این مواد غضروف ساز هستند.
با توجه به موارد ذکر شده میتوان گفت دارویی تا کنون یافت نشده که بتواند غضروف آسیب دیده را ترمیم کرده و یا غضروف جدید بسازد و یا بتواند مانع از خراب شدن غضروف شود و داروهای حاوی گلوکزامین و کندروایتین سولفات عاری از چنین توانایی هستند.
نکاتی در مورد مصرف گلوکزامین و کندروآیتین سولفات
مصرف گلوکزامین معمولا بصورت روزی سه قرص ۵۰۰ میلی گرمی است. گرچه این مواد عوارض جانبی کمتری از مسکن ها دارند با این حال شایعترین عارضه آنها عوارض گوارشی مثل تهوع، استفراغ، سوزش سردل است.
مصرف این مواد در بیماران دیابتی باید با احتیاط باشد. اگر این بیماران قصد مصرف این مواد را دارند باید سطح قند خون را با دقت بیشتری کنترل کنند.
در بچه ها، زنان باردار و بیمارانی که داروهای رقیق کننده خون را مصرف میکنند هم مصرف این داروها باید با احتیاط و با تائید پزشک باشد.