شکستگی سر استخوان رادیوس در آرنج

در ناحیه آرنج قسمت پایینی استخوان بازو با دو استخوان که ساعد را میسازند مفصل میشود. این دو استخوان را رادیوس ( زند اعلی یا بالایی) و اولنا ( زند اسفل یا پایینی) مینامند.

استخوان رادیوس در قسمت بالایی خود به شکل یک استوانه کم ارتفاع یا یک دیسک است که به آن سر استخوان رادیوس میگویند.

سطح بالایی این دیسک مقعر است و با سطح محدب کندیل لترال بازو مفصل میشود. بلافاصله زیر سر رادیوس را گردن استخوان رادیوس مینامند.

 

مکانیسم ایجاد شکستگی سر استخوان رادیوس چیست

شکستگی سر استخوان رادیوس یکی از شکستگی های شایع جوانان است. مکانیسم ایجاد این شکستگی زمین خوردن در حالتی است که شخص دست را حائل قرار میدهد.

با برخورد کف دست به زمین نیروی زیادی از طریق ساعد به سمت بالا وارد شده و سر استخوان رادیوس را محکم به کندیل خارجی استخوان بازو میکوبد و بدین وسیله موجب شکسته شدن سر رادیوس میشود.

گاهی اوقات شکستگی بسیار مختصر و بصورت یک شکاف عمودی در سر استخوان است. گاهی اوقات یک قاچ از از سر استخوان مانند یک قاچ کیک کنده شده و جابجا میشود و گاهی هم سر استخوان کاملا خرد شده و به چند تکه تبدیل میشود. در حین شکستگی های شدید به غضروف سر رادیوس و کاپیتولوم هم آسیب های شدیدی وارد میشود.

 تصویر رادیولوژی شکستگی سر رادیوس
تصویر رادیولوژی شکستگی سر رادیوس

 

علائم شکستگی سر استخوان رادیوس چیست

در شکستگی سر استخوان رادیوس بیمار از درد در قسمت خارجی مفصل آرنج شاکی است. حرکات آرنج بخصوص حرکات چرخشی آن دردناک است و فشار با انگشت به سر رادیوس موجب افزایش درد میشود.
 
تورم زیادی در ناحیه آرنج وجود ندارد. ممکن است چرخش ساعد دچار محدودیت و گیر شود. تشخیص نهایی با استفاده از رادیوگرافی ساده است. البته ممکن است برای دیدن خط شکستگی نیاز باشد تا از جهت های خاصی از مفصل آرنج رادیوگرافی انجام شود.
 
در صورتیكه شكستگی سر استخوان زند زبرین در ناحیه آرنج به درستی درمان شود بیمار میتواند با كمترین عوارض احتمالی كاركرد آرنج خود را مجددا بدست آورد.
 
 

درمان شكستگی سر رادیوس آرنج

در شكستگی های بدون جابجایی درمان آتل بلند اندام فوقانی و یا آویزان كردن دست از گردن بمدت 3-2 هفته است. بعد از این مدت بیمار با انجام نرمش های خاصی سعی میكند مانع ایجاد محدودیت حركت در آرنج شود.

اگر شكستگی بصورت یك یا دو قطعه بزرگ باشد بطوریكه بتوان آنها را فیكس كرد، درمان بصورت عمل جراحی و جااندازی باز قطعات شكسته شده و سپس فیكس كردن قطعات با پیچ و پلاك های ضعیف است. در صورتیكه تعداد قطعات شكسته شده زیاد باشد درمان بصورت عمل جراحی و برداشتن تمام سر رادیوس است.

شكستگی های این ناحیه در بچه ها معمولا بصورت شكستگی گردن استخوان است. در واقع خط شكستگی از زیر سر رادیوس عبور میكند نه از خود سر. بنابراین در بچه ها بیشتر شكستگی گردن رادیوس داریم تا شكستگی سر رادیوس.

بدنبال شكستگی گردن، سر رادیوس كج میشود. اگر میزان كج شدن سر رادیوس تا 10 درجه باشد نیازی به جااندازی وجود نداشته و تنها به توسط یك آتل بلند، آرنج بیمار بمدت سه هفته بیحركت میشود.

در صورتیكه مقدار انحراف بیش از این مقدار باشد درمان بصورت جااندازی بسته شكستگی و سپس استفاده از آتل برای بیحركتی است.

اگر جااندازی بسته قطعه شكسته شده موفقیت آمیز نبود درمان بیمار بصورت عمل جراحی باز و جااندازی باز قطعه شكسته شده انجام میشود.

در بچه ها هیچ گاه مانند بالغین سر استخوان رادیوس خارج نمیشود چون این كار موجب جابجا شدن كل استخوان رادیوس به سمت بالا و بطرف استخوان بازو شده و این جابجایی موجب اختلال در عملكرد ساعد میشود.

 تصویر رادیولوژی شكستگی گردن رادیوس
تصویر رادیولوژی شكستگی گردن رادیوس

 

عوارض احتمالی شكستگی سر استخوان رادیوس آرنج چیست

مهمترین عوارض شكستگی سر استخوان رادیوس عبارتند از

 

مشاوره

خشكی مفصل آرنج

محدودیت حركتی مفصل از عوارض مهم شكستگی سر استخوان رادیوس است. نكته مهم در بازپروری این شكستگی ها صرفنظر از نوع درمان اینست كه حركات نرمشی بعد از بیحركتی، باید بصورت اكتیو باشد نه پاسیو. به این معنا كه خود بیمار با قدرت عضلات اندام صدمه دیده سعی در حركت دادن آرنج كند.

فشار بیش از حد فیزیوتراپ به مفصل صدمه دیده برای باز و بسته كردن آن میتواند موجب افزایش محدودیت حركتی در آرنج شود.

 

آرتروز یا ساییدگی مفصل آرنج

اگر قطعات شكسته شده به خوبی در كنار یكدیگر جوش نخورند سطح مفصلی دچار ناهماهنگی شده و در دراز مدت موجب آرتروز و ساییدگی میشود.

در مراحل ابتدایی ممكن است بتوان با خارج كردن سر رادیوس مشكل را حل كرد ولی در مراحل پیشرفته حتی خروج كامل سر رادیوس هم ممكن است نتواند مشكلات بیمار را به تمامی حل كند.