کنتراکچر ولکمن چیست و چگونه درمان میشود

یکی از عوارض مهم شکستگی ها سندروم کمپارتمان است که به علت افزایش فشار درون اندام ایجاد میشود.

این افزایش فشار که خود نتیجه خونریزی و تورم داخل اندام است میتواند موجب فشار به عروق خونی اندام شده و جریان خون در آنها را کم کرده یا بکلی قطع کند.

اگر فشار بر شریان ها آنقدر زیاد باشد که جریان خون اندام بکلی قطع شود، عضو دچار گانگرن میشود یعنی میمیرد. در این موارد معمولا انگشتان دست یا پا دچار گانگرن شده یا به اصطلاح سیاه میشوند.

کنتراکچر ولکمن چیست

اگر رگ های خونی بطور کامل بسته نشوند جریان خون قطع نمیشود ولی بسیار کم میشود. این مقدار خونرسانی ممکن است فقط در حدی باشد که اندام را زنده نگه دارد ولی مقدار آن به اندازه کافی نبوده و موجب میشود تا عضلات و اعصاب اندام دچار تغییراتی شوند.

بافت عضلات بتدریج با بافت دیگری به نام بافت فیبرو Fibrouse tissue جایگزین میشود. این بافت شبیه همان بافت اضافه ایست که در هتگام سوختگی یا زخمی شدن پوست و بعد از بهبودی ایجاد میشود و مردم به آن گوشت اضافه میگویند.

این بافت جدید مانند عضله قدرت انقباض ندارد پس قدرت انقباض عضله با جایگزینی این بافت از بین میرود. همچنین طول این بافت فیبرو بتدریج و به مرور زمان کم میشود.

این اتفاقات میتواند در کمپارتمان های ساق و یا ساعد ایجاد شود. در ساعد تغییرات بوجود آمده را کنتراکچر ولکمن Volkmann’s contracture میگویند.

گاهی اوقات کنتراکچر ولکمن در نتیجه درمان نادرست شکستگی ساعد ایجاد میشود. معمول ترین مثال آن درمان شکستگی ساعد توسط شکسته بند های محلی است.

در روش متداولی که این افراد بکار میبرند ساعد به توسط تخته چوب یا نی هایی محکم بسته میشود. بسته شدن محکم ساعد و تورم ساعد که ناشی از شکستگی است موجب بروز سندروم کمپارتمان و بدنبال آن کنتراکچر ولکمن میشود.

کنتراکچر ولکمن در ساعد موجب میشود تا عضلات خم کننده مچ دست از بین رفته و با بافت فیبرو جایگزین شوند.

نتیجه آن اینست که بتدریج مچ دست و انگشتان در حالت خم شده قرار گرفته و مفاصل بین کف دست و انگشتان به عقب باز میشود. این تغییرات در دست شکل خاصی را به دست میدهند که به آن دست چنگالی یا Claw hand deformity میگویند.

سندروم کمپارتمان که موجب کنتراکچر ولکمن میشود نه تنها عضلات را دگرگون میکند بلکه موجب کاهش خونرسانی به اعصاب ساعد هم میشود.

نتیجه این کاهش خونرسانی، فلج شدن اعصاب ساعد و در نتیجه کاهش حس پوست است. همچنین اگر حتی عضلات آسیب جدی ندیده باشند، آسیب عصب میتواند موجب فلج شدن عضله شود. این تغییرات عصبی میتوانند برگشت پذیر بوده و یا ممکن است دائمی باشد.

درمان کنتراکچر ولکمن

درمان کنتراکچر ولکمن بسیار مشکل بوده و معمولا نتایج رضایت بخشی بدنبال ندارد.

در عمل جراحی که برای این عارضه انجام میشود معمولا بافت های فیبرو که جایگزین عضلات شده اند خارج شده و سپس اگر عضلاتی در ساعد زنده و فعال باقی مانده باشند پزشک جراح با پیوند آن عضلات به تاندون های مهم مچ و انگشتان دست سعی میکند تا حدودی کارکرد مچ و انگشتان را اصلاح کند.

اگر هیچ عضله ای در ساعد فعال باقی نمانده باشد ممکن است پزشک ارتوپد مبادرت به خشک کردن مچ دست بکند.

در حین جراحی ممکن است اعصاب از چسبندگی هایی که در اطرافشان بوجود آمده آزاد شوند تا شاید فعالیت خود را از سر بگیرند و در مواردی که عصب بطور کامل از بین رفته باشد ممکن است از پیوند عصب استفاده شود. همانطور که گفته شده معمولا نتایج درمان این عارضه رضایت بخش نیست.