در رفتگی انگشت دست. علائم و درمان

دررفتگی انگشت دست یکی از آسیب‌های شایع و دردناک در ناحیه دست محسوب می‌شود که می‌تواند اثرات مهمی بر روی عملکرد روزمره فرد داشته باشد. دررفتگی وقتی ایجاد میشود که استخوان‌های انگشت دست از محل طبیعی خود خارج شوند و در جای دیگری قرار گیرند.

در رفتگی انگشت دست معمولاً در اثر ضربه مستقیم، افتادن، یا تصادفات ورزشی به وجود می‌آید و می‌تواند باعث درد شدید، تورم، و محدودیت حرکت در انگشت دست شود. شناخت دقیق از دررفتگی انگشت دست و انواع مختلف آن اهمیت زیادی دارد چون تشخیص به  موقع و درمان مناسب می‌تواند به بهبودی سریع‌تر و جلوگیری از عوارض جدی‌تر کمک کند.

انواع دررفتگی انگشت دست

دررفتگی انگشت دست به چندین نوع مختلف تقسیم می‌شود که هر یک ویژگی‌ها و روش‌های درمان خاص خود را دارند.

هر انگشت سه مفصل دارد و این دررفتگی ها میتواند در هر کدام از این سه بند ایجاد شود.

اکثر موارد در رفتگی انگشت دست به علت برگشتن انگشت به پشت ایجاد میشود. در این دررفتگی ها معمولا استخوان دیستال ( آنکه به نوک انگشت نزدیکتر است) به پشت استخوان پرگزیمال ( آنکه به مچ دست نزدیکتر است) جابجا میشود پس این در رفتگی ها را در رفتگی خلفی یا پشتی انگشت مینامند.

رایج‌ترین نوع دررفتگی انگشت دست دررفتگی ساده است که در آن یکی از مفاصل انگشت به طور کامل از محل خود خارج می‌شود. این نوع دررفتگی معمولاً در اثر ضربه مستقیم یا کشش ناگهانی رخ می‌دهد و با درمان مناسب، معمولا بدون عوارض طولانی‌مدت بهبود می‌یابد.

دررفتگی‌ مزمن نوع دیگر در رفتگی انگشت دست است که در آن از دررفتگی مدتی زیادی گذشته است.‌

نوع دیگر، دررفتگی‌ باز انگشت دست است که در این حالت، استخوان‌های انگشت دست از طریق پوست بیرون زده‌اند. این نوع دررفتگی خطر بالایی از عفونت دارد و نیازمند درمان‌های فوری و تخصصی است تا از عفونت‌های جدی و آسیب‌های بیشتر جلوگیری شود.

شناخت انواع مختلف در رفتگی انگشت دست و ویژگی‌های هر کدام می‌تواند به پزشک در تشخیص دقیق و انتخاب روش درمانی مناسب کمک کند. همچنین آگاهی افراد از انواع مختلف این آسیب می‌تواند آن‌ها را به اقدام سریع و مراجعه به پزشک در صورت بروز دررفتگی انگشت دست ترغیب کند.

علل بروز در رفتگی انگشت دست

در رفتگی انگشت دست معمولاً ناشی از عواملی است که منجر به اعمال نیروی شدید و ناگهانی بر روی انگشت دست می‌شوند. یکی از اصلی‌ترین علل دررفتگی انگشت دست ضربه مستقیم به انگشت است.

این ضربه ممکن است در حین ورزش‌های پرخطر، مانند فوتبال، بسکتبال، یا ورزش‌های رزمی رخ دهد. ضربه‌های مستقیم می‌توانند باعث خارج شدن استخوان‌های انگشت دست از محل طبیعی خود شوند و موجب دررفتگی شوند.

افتادن از ارتفاع نیز یکی از علل مهم دررفتگی انگشت دست است. زمانی که فرد از ارتفاعی سقوط می‌کند و دست خود را برای برخورد نکردن با زمین باز می‌کند، نیروی وارده می‌تواند باعث در رفتگی انگشت دست شود. این نوع آسیب معمولاً در اثر سقوط‌های ناگهانی یا تصادفات رانندگی به وجود می‌آید و ممکن است همراه با سایر آسیب‌های دست نیز باشد.

کشیدن ناگهانی انگشت و پیچ خوردن آن هم از عوامل دیگر بروز در رفتگی انگشت دست است. این وضعیت معمولا موقع انجام فعالیت‌هایی که نیاز به کشش ناگهانی و شدید انگشت دارند، مانند بلند کردن اشیاء سنگین یا استفاده از ابزارها ایجاد میشود. کشش ناگهانی می‌تواند باعث فشار زیاد بر روی مفاصل انگشت دست شده و دررفتگی را ایجاد کند.

عوامل دیگری مانند ضعف ساختاری مفاصل انگشت دست هم می‌توانند خطر بروز دررفتگی انگشت دست را بیشتر کنند. افراد دارای مفاصل ضعیف به علت بیماری‌های مزمن مانند آرتریت روماتوئید بیشتر در معرض خطر در رفتگی انگشت دست هستند. ضعف ساختاری مفاصل می‌تواند باعث عدم مقاومت کافی مفصل در برابر فشارهای ناگهانی شود و در نتیجه در رفتگی انگشت دست رخ دهد.

شناخت علل بروز در رفتگی انگشت دست می‌تواند به افراد کمک کند تا از وقوع این آسیب‌ها پیشگیری کرده و در صورت بروز آن‌ها به سرعت اقدام کنند. همچنین، آگاهی از عوامل خطر می‌تواند به پزشک در تشخیص و درمان مناسب دررفتگی انگشت دست کمک کند.

علائم دررفتگی انگشت دست

دررفتگی انگشت دست با مجموعه‌ای از علائم خاص همراه است که می‌تواند به فرد کمک کند تا به موقع تشخیص دهد که نیاز به کمک پزشک دارد. یکی از اولین علائم در رفتگی انگشت دست، درد شدید در ناحیه انگشت است که معمولاً بلافاصله پس از ضربه بروز می‌کند. این درد با حرکت انگشت شدیدتر میشود.

تورم و کبودی از دیگر علائم مهم در رفتگی انگشت دست هستند. تغییر شکل شدید انگشت در محل در رفتگی انگشت دست از علائم دیگر است. گاهی ممکن است استخوان‌های انگشت دست از پوست بیرون بزند.

محدودیت حرکت انگشت هم یکی دیگر از علائم دررفتگی انگشت دست است. فرد ممکن است نتواند انگشت خود را به طور کامل باز یا بسته کند یا حرکات معمولی مانند گرفتن اشیاء را به درستی انجام دهد.

تشخیص در رفتگی انگشت دست

تشخیص در رفتگی انگشت دست معمولا با مراجعه به پزشک و انجام معاینه شروع می‌شود. پزشک ابتدا تاریخچه دقیق آسیب و علائم بیمار را بررسی می‌کند و در معاینه ممکن است به دنبال نقاط دردناک، تورم، تغییر شکل انگشت، و محدودیت حرکت باشد.

پس از معاینه بالینی از تصاویر رادیولوژی برای تایید تشخیص در رفتگی انگشت دست استفاده می‌شوند. دررفتگی انگشت دست همیشه در رادیوگرافی ساده دست دیده میشود. در بعضی موارد دررفتگی ممکن است همراه با شکستگی باشد.

درمان در رفتگی انگشت دست

درمان دررفتگی انگشت دست در غالب موارد جااندازی بسته است. پزشک معالج با کشش انگشت و فشار موضعی بر روی بند دررفته آنرا جااندازی میکند.

اگر کشش بدون فشار موضعی باشد ممکن است نه تنها جااندازی انجام نشود بلکه موجب شود کپسول مفصلی بین استخوان ها برود که در این حال ممکن است راهی بجز جراحی برای جااندازی باقی نماند.

گاهی اوقات به علت گیر کردن سر بند استخوان انگشت در درون کپسول مفصلی جااندازی بسته امکانپذیر نیست. در این موارد جااندازی نیازمند عمل جراحی است. بعد از جراحی معمولا نیازی به بیحرکتی نیست و باید حرکات انگشت برای جلوگیری از خشک شدن آن شروع شود.

این حرکات باید تحت نظر پزشک و فیزیوتراپ انجام شوند تا هم مفصل دچار خشکی نشود و هم ترمیم عناصر پاره شده مفصل به درستی صورت پذیرد.

عوارض دررفتگی انگشت دست

دررفتگی انگشت دست می‌تواند منجر به عوارض متعددی شود که در صورت عدم درمان مناسب یا درمان نادرست می‌تواند اثرات طولانی‌مدتی بر کارکرد دست داشته باشد.

یکی از عوارض شایع، ایجاد آرتروز پس از در رفتگی انگشت دست است. آسیب به مفاصل انگشت دست می‌تواند منجر به تغییراتی در غضروف مفصلی شود که در نهایت باعث درد مزمن و کاهش حرکت در انگشت دست می‌شود.

این عارضه معمولا در صورت عدم درمان مناسب و یا درمان دیرهنگام اتفاق می‌افتد و می‌تواند کیفیت زندگی فرد را به شدت تحت تاثیر قرار دهد. آرتروز می‌تواند باعث سفتی و درد در مفاصل دست شده و انجام فعالیت‌های روزمره را دشوار سازد.

اختلالات حرکتی هم از دیگر عوارض در رفتگی انگشت دست هستند. حتی پس از التیام استخوان‌ها، ممکن است فرد با مشکلاتی مانند سفتی یا کاهش دامنه حرکتی مواجه شود. این اختلالات می‌تواند به کاهش کیفیت زندگی و کارایی روزانه دست بیانجامد و نیازمند برنامه‌های فیزیوتراپی منظم برای بازیابی کامل عملکرد دست است. در برخی موارد، ممکن است نیاز به جراحی‌های اصلاحی برای بهبود حرکت و قدرت دست باشد.

دررفتگی‌های باز که شامل دررفتگی همراه با خروج استخوان از پوست هستند می‌توانند منجر به عوارض جدی‌تری مانند از دست دادن استخوان و بافت‌های نرم شوند و نیاز به درمان‌های فوری و تخصصی دارند.

پیشگیری از دررفتگی انگشت دست

یکی از مهم‌ترین روش‌های پیشگیری از دررفتگی انگشت دست استفاده از تجهیزات حفاظتی مناسب در ورزش‌ها و فعالیت‌های پرخطر است.

استفاده از محافظ‌های انگشت در ورزش‌هایی مانند فوتبال، بسکتبال، و ورزش‌های رزمی می‌تواند خطر ضربه مستقیم به انگشتان دست را کم کند. این محافظ‌ها با جذب ضربه و کاهش فشار وارده بر روی استخوان‌ها، از در رفتگی انگشت دست جلوگیری می‌کنند.

تقویت عضلات و استخوان‌های دست و انگشتان هم می‌تواند به پیشگیری از دررفتگی انگشت دست کمک کند. تمرینات مقاومتی و وزنه‌برداری با رعایت تکنیک صحیح می‌تواند استحکام استخوان‌ها را افزایش داده و از دررفتگی‌های احتمالی جلوگیری کند.

تمرینات انعطاف‌پذیری هم به حفظ حرکت و جلوگیری از خشکی مفاصل کمک می‌کنند. مصرف مواد غذایی غنی از کلسیم و ویتامین D برای حفظ سلامت استخوان‌ها ضروری است. کلسیم و ویتامین D با تقویت ساختار استخوانی، مقاومت استخوان‌ها را در برابر شکستگی و دررفتگی افزایش می‌دهند.

ایمنی در محیط‌های کاری و خانگی نیز نقش مهمی در پیشگیری از در رفتگی انگشت دست دارد. استفاده از تجهیزات ایمنی مانند دستکش‌های محافظ در کارهای ساختمانی یا صنعتی و اجتناب از خطرات احتمالی در محیط خانه می‌تواند از وقوع ضربات و سقوط‌های ناگهانی جلوگیری کند.

نگهداری از محیط کار و خانه به صورتی که خطرات احتمالی کاهش یابد، مانند مرتب نگه داشتن ابزارها و استفاده نکردن از نردبان‌های ناپایدار، می‌تواند از بروز آسیب‌های مرتبط با در رفتگی انگشت دست جلوگیری کند.

آموزش هم از دیگر روش‌های موثر در پیشگیری از دررفتگی انگشت دست است. آموزش افراد به روش‌های صحیح انجام فعالیت‌های روزانه و ورزشی و همچنین آگاهی از خطرات احتمالی، می‌تواند به کاهش وقوع این آسیب کمک کند.

همچنین بیشتر کردن تعادل و هماهنگی در مفاصل بدن از طریق تمرینات ورزشی می‌تواند خطر سقوط و آسیب‌های مرتبط با آن را کاهش دهد. برنامه‌های آموزشی در مدارس و مراکز ورزشی می‌توانند نقش مهمی در افزایش آگاهی عمومی ایفا کنند و افراد را به رعایت اصول ایمنی ترغیب نمایند.