انواع شکستگی استخوان در بچه ها

به علت تفاوت هایی که در شکل، اندازه، مواد تشکیل دهنده، نیروهایی که به استخوان وارد میشوند و رفتار در بین کودکان و بزرگسالان وجود دارد شکستگی ها در این گروه سنی با بزرگسالان قدری متفاوت است.

شکستگی ها در کودکان میتوانند به اشکالی بروز کنند که در بزرگسالان دیده نمیشوند. این اشکال عبارتند از

• شکستگی ترکه تری

• قوس برداشتن استخوان

• شکستگی ناشی از فشار طولی

• شکستگی صفحه رشد

• شکستگی ناشی از کودک آزاری

شکستگی ترکه تری

بافت استخوانی در کودکان قدرت ارتجاعی بیشتری نسبت به بزرگسالان دارد. همچنین محتوای آب استخوان بچه ها از بزرگسالان بیشتر است.

در بزگسالان رفتار استخوان در مقابل نیروهایی که بر آن وارد میشود مانند رفتار شاخه خشک درختی است که قصد خم کردن آنرا داریم. وقتی دو طرف شاخه خشک درختی را میگیریم و آنرا خم میکنیم شاخه در ابتدا قوس برداشته و خم میشود.

اگر در این حال شاخه را رها کنیم شکل آن دوباره به حالت اول برمیگردد. اگر نیرویی که به دو طرف شاخه چوب وارد میکنیم از حد تحمل چوب فراتر رود چوب به ناگهان شکسته شده و به دو قطعه کاملا جدا از هم تبدیل میشود.

 در بچه ها اما رفتار استخوان قدری متفاوت بوده و شبیه خم کردن یک شاخه زنده و تر و تازه درخت است. شما به سختی میتوانید این شاخه را بشکنید. شاخه در ابتدا خم میشود.

با اعمال نیروی بیشتر ممکن است طرف محدب شاخه شکسته شده و فیبرهای تشکیل دهنده آن از هم جدا شوند ولی در طرف مقعر تداوم فیبرهای شاخه درخت باقی میماند .

پس در این موارد شکستگی کامل نیست. شکستگی در استخوان های بلند کودکان مثل استخوان های ساعد و ساق هم معمولا به این الگو شبیه است به همین خاطر به این توع شکستگی ترکه تری یا گرین استیک Green stick میگویند.

 تفاوت دیگر بچه ها با بزرگسالان اینست که پریوست یا ضریع استخوان ( پرده بافتی که دورتادور استخوان ها را میپوشاند) در بچه ها کلفت تر و محکم تر از بزرگسالان است.

بنابر این در هنگام شکسته شدن استخوان بچه ها این پرده کمتر پاره شده و چون دور استخوان را گرفته از جابجا شدن قطعات استخوان جلوگیری میکند ( مانند وقتی که یک استوانه چوبی را در داخل یک شلنگ آب قرار دهیم و سپس چوب را با ضربه از بیرون از وسط بشکنیم. شلنگ آب سالم مانده و مانع از جابجا شدن دو قطعه شکسته شده چوب میشود).

شکستگی های ترکه تری هم نیاز به جااندازی دارند. بعضی از پزشکان معتقدند برای اینکه بتوان دو استخوان شکسته شده را بطور صحیح در امتداد هم قرار داد باید ابتدا شکستگی ترکه تری را به یک شکستگی کامل تبدیل کرده و سپس جااندازی انجام شود.

قوس برداشتن استخوان

به علت ساختار ویژه بافت استخوانی در بچه ها، وقتی نیرویی از خارج به یک استخوان بلند وارد میشود ممکن است بجای شکستن آن موجب شود استخوان در تمام طول خود بصورت یک کمان درآمده و قوس بردارد.

به این وضعیت تغییر شکل پلاستیکی Plastic deformity میگویند. درمان این شکستگی ها معمولا بصورت بسته انجام شده و نیازمند مانورهای خاصی است.

شکستگی استخوان ناشی از فشار طولی

 

شکستگی صفحه رشد

در دو انتهای استخوان های بلند و در قسمتی از بسیاری از استخوان های کوتاه تر بچه ها قسمتی از استخوان بصورت بافتی شبیه غضروف است که به آن صفحه رشد میگویند.

صفحه رشد در هنگام بلوغ تبدیل به استخوان شده و دیگر دیده نمیشود. قدرت صفحه رشد معمولا از خود استخوان کمتر است و هنگامی که به استخوان کودک نیروی زیادی وارد میشود ممکن است صفحه رشد دچار شکستگی شود.

 

شکستگی ناشی از کودک آزاری

متاسفانه کودکان گاهی اوقات مورد ضرب و شتم سرپرست خود قرار میگیرند. نزاع های خانوادگی، معتاد بودن پدر و مادر و ناهنجاری های روحی دیگر موجب میشود تا کودک بیشتر در معرض شکستگی های ناشی از بدرفتاری Child abuse قرار گیرد.

وقتی یک کودک دچار شکستگی شده است در موارد زیر باید به کودک آزاری مشکوک شده و در صورت شک قوی باید حتما مراتب را به نیروی انتظامی اطلاع داد

• سن کودک زیر سه سال باشد

• شکستگی در استخوان های ران، ساق، بازو یا جمجمه باشد

• والدین کودک اطلاعات متناقضی راجع به نحوه شکستگی ارائه میدهند

• وجود شکستگی های متعدد در نقاط مختلف بدن همراه با کبودی و خونمردگی در نقاط متعدد بدن

• وقتی که دو شکستگی در یک یا دو اندام بیمار وجود داشته باشد که یکی تازه و یکی کهنه تر باشد

• وجود یک سرپرست با رفتار نامتعادل مانند فرد معتاد یا الکلی یا با رفتار ضد اجتماعی در خانواده

در موارد شک به شکستگی های ناشی از کودک آزاری میتوان برای مشخص کردن دیگر نقاط احتمالی شکسته شده که ممکن است با معاینه مشخص نشوند از اسکن رادیوایزوتوپ Bone scsn استفاده کرد.