پارونیشیا Paronychia یا عقربک، عفونت پوست کنار ناخن Nail fold بوده و شایعترین عفونت دست است. این عفونت میتواند به علت باکتری، قارچ یا ویروس ها ایجاد شود.
علت بروز پارونیشیا چیست
اینکه چرا این عفونت در بعضی افراد بوجود میاید کاملا مشخص نیست ولی عوامل زیر میتواند فرد را مستعد ابتلا به عفونت کنار ناخن کند
- در کسانی که دستشان مدت زیادی در آب است مثل کسانی که مرتب ظرف یا رخت میشویند
- در کسانی که به گوشه ناخن خود صدمه زده اند مانند جویدن ناخن یا صدمه با گوشه ناخن در حین آرایش آن و یا کندن گوشه ناخن
- استفاده از دستکش یا ناخن مصنوعی به مدت طولانی و بوجود آمدن محیط نمناک که مساعد رشد میکروب است
- در افراد مبتلا به دیابت احتمال بروز این عفونت بیشتر است
علائم پارونیشیا چیست
مهمترین علامت پارونیشیا متورم و قرمز شدن و دردناک شدن بافت اطراف ناخن است. ممکن است تورم و قرمزی در کنار، گوشه یا پشت ناخن باشد.
در موارد شدیدتر ممکن است دور تا دور ناخن قرمز و متورم شود ویا حتی ممکن است تورم و التهاب به زیر ناخن هم انتشار پیدا کند.
وقتی علت ایجاد عفونت باکتری باشد ممکن است تجمع چرک هم در ناحیه ایجاد شود و این چرک میتواند در گوشه، کنار، پشت و یا حتی زیر ناخن باشد.
حرکات بند انتهایی انگشت بدون درد است. در پارونیشیای باکتریایی شروع علائم سریع و در نوع قارچی آهسته و بتدریج است. ممکن است ناخن تغییر شکل داده، رنگ آن عوض شود و یا حتی از بستر خود کنده شود.
درمان پارونیشیا چگونه است
برای درمان عفونت ناشی از پارونیشیا از آنتی بیوتیک استفاده میشود. در مواردی که تجمع چرک در گوشه ناخن وجود داشته باشد ممکن است نیاز به عمل جراحی کوچکی وجود داشته باشد.
در این عمل جراحی پزشک معالج آبسه گوشه ناخن را شکاف داده تا چرک آن تخلیه شود و ممکن است نیاز باشد تا قسمت کوچکی از گوشه ناخن هم برداشته شود.
قرار دادن دست در آب گرم روزی سه بار و هر بار ۱۵ دقیقه هم مفید است. بهتر است آب حاوی صابون یا موارد ضد باکتریایی باشد. در موارد پارونیشیای قارچی درمان بصورت استفاده از داروهای ضد قارچ است و بیمار باید سعی کند تا حد امکان دست خود را خشک نگه داری کند.
پارونیشیای باکتریایی معمولا به راحتی درمان میشود ولی نوع قارچی آن به درمان مقاومتر بوده و ممکن است نیاز به چند ماه زمان برای درمان داشته باشد.
در صورت شدید شدن عفونت ممکن است آبسه گوشه ناخن گسترش یافته و عفونت به تاندون یا استخوان و یا حتی جریان خون گسترش یابد. در عفونت های مقاوم ممکن است ناخن تغییر شکل دائمی پیدا کند.
پیشگیری از پارونیشیا
برای پیشگیری از ابتلا به پارونیشیا باید به نکات زیر دقت شود
- از ناخن و پوست اطراف آن مراقبت کامل کنید
- ناخن خود را نجوید و گوشه آنرا نکنید
- مراقب باشید دستتان در معرض مایعات و پودرهای ظرفشویی قرار نگیرد. دستکش های لاستیکی با پوشش داخلی نخی مناسب ترین وسیله برای اینکار هسند
- برای آرایش ناخن خود از وسایل شخصی استفاده کنید
- ناخن های دست را هفته ای یکبار و ناخن های پا را ماهی یکبار کوتاه کنید
- از ناخن گیر تیز استفاده کنید و گوشه های ناخن را گرد کنید
- پوست اطراف ناخن را به هیچ وجه دستکاری نکنید
- دست خود را خشک نگه داشته و در معرض رطوبت دائم قرار ندهید. به مدت طولانی از دستکش یا از ناخن مصنوعی استفاده نکنید.
از دیگر نوشته های نویسنده این مقاله در مورد جراحی تعویض مفصل لگن و ران هم مطالعه کنید.