ساییدگی زانو از شایعترین علل درد زانو در سنین متوسط و بالا است که در آن غضروف مفصل دچار آسیب و خوردگی میشود. این بیماری صرفنظر از درد، موجب تغییر شکل و اشکال در راه رفتن هم میشود. در این مقاله در مورد علل و علائم آرتروز زانو و درمان آن مطالب جامعی را یاد میگیریم.
آرتروز زانو چیست و چگونه ایجاد میشود
غضروف مفصلی لایه سفید رنگ و نرم و لغزنده ای است که روی سطح استخوان را در ناحیه مفصل میپوشاند و موجب میشود تا استخوان ها براحتی در ناحیه مفصل روی هم حرکت کرده و بلغزند.
در ساییدگی زانو لایه غضروفی بتدریج ضعیف و نازک میشود. بعد از مدتی شیار هایی روی آن بوجود آمده و سپس قسمت هایی از آن کاملا از بین رفته و تکه تکه میشود. در نهایت ممکن است قسمتی یا تمام سطح مفصل، پوشش غضروفی خود را از دست بدهد.
بنابراین از اولین علائم این بیماری که در رادیوگرافی ساده هم دیده میشود کاهش فاصله مفصلی است به این معنی که فاصله بین انتهای پایینی استخوان ران و انتهای بالایی استخوان درشت نی که در رادیوگرافی حدود چند میلیمتر است و در واقع فضایی است که غضروف مفصلی اشغال کرده است با نازک شدن غضروف بتدریج کمتر میشود.
لازم به ذکر است که غضروف مفصلی در رادیوگرافی ساده دیده نمیشود و در محل آن فضای خالی دیده میشود.
بعد از مدتی که بیماری پیشرفت میکند استخوان های دو طرف سطح مفصلی رشد میکنند و ممکن است استخوان اضافی در این محل تشکیل شود که در رادیوگرافی دیده میشوند.
بتدریج لایه سینوویال Synovial Layer که لایه تولید کننده مایع مفصلی است ملتهب شده و رشد میکند و ممکن است مقادیر زیادی مایع مفصلی تولید کند که موجب ورم و آب آوردن زانو میشود.
ساییدگی کشکک زانو چیست
در غالب اوقات ساییدگی کشکک زانو جزئی از ساییدگی مفصل زانو است. زانو یک سطح مفصلی دارد که بین استخوان ران و درست نی است و یک سطح مفصلی هم بین جلوی زانو و استخوان کشکک هست. همانطور که گفتم در آرتروز زانو همه این سطوح با هم دچار خرابی میشوند.
دقت کنید که ساییدگی کشکک زانو را با بیماری نرمی غضروف کشکک اشتباه نگیرید. در این بیماری دوم، مشکل اصلی ساییدگی یعنی از بین رفتن غضروف وجود ندارد بلکه غضروف مفصلی فقط نرم شده است و این بیماری قابل بازگشت است یعنی با درمان درست غضرف میتواند دوباره به وضعیت اول خود برگردد. در ساییدگی کشکک زانو غضروف مفصلی کاملا از بین رفته و بیماری غیر قابل بازگشت است.
مهمترین علائم ساییدگی کشکک زانو درد در جلوی زانو و احساس تق تق در زانو و کشکک است.
علت آرتروز زانو چیست
ساییدگی و آرتروز زانو در همه افراد ایجاد نمیشود. در بعضی افراد احتمال ایجاد شدن این بیماری بیشتر است. عواملی را زمینه ساز بروز این بیماری هستند را علت آرتروز زانو مینامیم. این عوامل عبارتند از :
توارث یکی از زمینه های مهم این بیماری است. همین که در والدین کسی یا نزدیکان کسی این بیماری وجود داشته باشد احتمال بروز ساییدگی در فرد را بیشتر میکند. پس وراثت میتواند علت ارتروز زانو باشد.
وزن زیاد موجب افزایش فشار روی زانو شده و احتمال ساییدگی آن را بیشتر میکند. وزن بالا هم میتواند علت آرتروز زانو باشد.
سن : با افزایش سن ساییدگی مفصل بیشتر و شدیدتر میشود.
جنس : خانم های با سن بیش از پنجاه سال بیشتر در معرض ساییده شدن مفصل زانو هستند.
ضربه : ضرباتی که در حین ورزش یا آسیب هایی که بدنبال ضربات زانو ایجاد میشوند (مانند شکستگی، دررفتگی، پارگی منیسک و رباط های زانو) میتوانند در دراز مدت دلیل آرتروز زانو باشند.
شغل های خاص : که در آنها کارهایی مثل زانو زدن، چمباتمه زدن، راه رفتن بیش از سه کیلومتر در روز، برداشتن اشیاء سنگین تر از ۲۵ کیلو بطور مرتب و مستمر انجام میشوند میتوانند موجب اعمال فشار زیادی روی زانو شده و احتمال بروز ساییدگی زانو را بیشتر کنند.
در شغل هایی مثل کار در خطوط تولید، هنرمندان حرکات نمایشی، کارگران کارهای سخت مثل کار در معادن یا کار در کشتی احتمال بروز این بیماری بیشتر است.
ورزش هایی مثل فوتبال، دو استقامت و تنیس بمدت طولانی و زیاد ممکن است احتمال ایجاد آرتروز زانو را زیاد کنند.
بعضی بیماری ها مانند آرتریت چرکی، کندرومالاسی کشکک پیشرفته، دررفتگی کشکک که بطور مکرر ایجاد شود و استئوکندریت دیسکان هم احتمال بروز ساییدگی مفصل زانو را بیشتر میکنند.
علت ساییدگی زانو در جوانی چیست
ساییدگی مفصل زانو بیشتر در سنین بالا ایجاد میشود ولی بیماری ها و مشکلاتی وجود دارند که موجب میشوند در در جوانی هم زانو ساییده شود. تقریبا هر علتی که موجب تخریب شدید غضرف مفصل زانو شود میتواند آن را در جوانی هم دچار آرتروز کند. مهمترین علت ساییدگی زانو در جوانی را میتوان بصورت زیر لیست کرد
- شکستگی های مفصل زانو
- عفونت های مفصل زانو
- پارگی رباط های صلیبی زانو
- پارگی در منیسک های زانو
علائم آرتروز زانو چیست
از مهمترین علائم آرتروز زانو درد است. در این بیماری درد به آهستگی شروع شده و شدت آن به آرامی افزایش میابد. در ابتدا درد فقط بعد از راه پیمایی های طولانی ایجاد میشود ولی با شدت یافتن بیماری ممکن است با چند قدم راه رفتن هم زانو درد شروع شود.
شدت درد بعد از راه رفتن، بالا رفتن از پله و زانو زدن هم افزایش میابد. معمولا دمای محیط هم روی شدت درد موثر است بطوریکه درد در هوای سردتر شدیدتر است.
بعد از مدتی مفصل متورم میشود و افزایش حجم میدهد. پس ورم یکی دیگر از علائم آرتروز زانو است. این ورم سه علت مهم میتواند داشته باشد که عبارتند از
- ضخیم شدن بافت سینوویال. بافت سینوویال که ضخیم و حجیم میشود زانو هم ورم میکند
- افزایش مایع سینوویال. با آب آوردن زانو حجم زانو بیشتر میشود
- استئوفیت های زانو. یعنی استخوان های اضافه در اطراف مفصل درست میشوند که در نتیجه اندازه زانو بزرگتر میشود
یکی دیگر از علائم ساییدگی زانو خشکی و محدودیت در حرکت آن است. مفصل ممکن است دچار خشکی حرکت شود بطوریکه بیمار نمیتواند زانو را کاملا خم یا راست کند. درد و تورم و خشکی مفصلی معمولا در صبح ها و یا بعد از مدتی بیحرکتی زانو شدیدتر میشود.
از دیگر علائم آرتروز زانو انحراف مفصل است و این عارضه بیشتر در مواقعی پیش میاید که آسیب یک سمت زانو بیش از سمت دیگر باشد.
بطور مثال وقتی که قسمت داخلی زانو یعنی قسمت بین کندیل داخلی استخوان ران و پلاتوی داخلی تیبیا بیشتر دچار ساییدگی شود ساق به سمت داخل منحرف شده و زانو به صورت پرانتزی در میاید که به آن ژنو واروم Genu varum میگویند.
علائم آرتروز زانو در زنان چیست
علائم آرتروز زانو در زنان و مردان با هم تفاوتی ندارند و یکی هستند. علائم عمده یعنی درد و خشکی زانو و گاهی تغییر شکل زانو در هر دو جنس دیده میشود.
با این حال در زنان بعد از سن پنجاه سالگی که حدود سن یائسگی است به علت تغییرات هورمونی سرعت پوکی استخوان بیشتر میشود و این عامل ممکن است بر روی سرعت پیشرفت آرتروز موثر باشد.
همچنین تغییرات در خلق و خو در این سنین که به علت تغییرات هورمونی ایجاد میشود میتواند تا حدودی آستانه درد زانو را تغییر دهد.
علائم آرتروز زانو در جوانی چیست
نشانه های آرتروز زانو در جوانی و در سنین بالا تفاوت چندانی با هم ندارند. البته آرتروز در سنین جوانی شیوع بسیار کمتری از سنین بالا دارد و خیلی از نشانه هایی که یک فرد جوان ممکن است به آرتروز ربط دهد در واقع ممکن است ارتباطی به آن نداشته باشد و به علت بیماری های دیگری ایجاد شده باشد. در این مورد پزشک باید نظر بدهد.
با این حال زانوی یک جوان هم ممکن است دچار ساییدگی شود و علائم آن تفاوتی با سنین دیگر ندارد.
تشخیص ساییدگی زانو
پزشک معالج بعد از دیدن راه رفتن بیمار، دامنه حرکت و تورم زانو را معاینه و بررسی میکند. وقتی پزشک به ساییدگی مفصل زانو مشکوک شود برای تایید تشخیص یا رد آن از رادیوگرافی استفاده میکند.
مهمترین نشانه ای که در عکس آرتروز زانو دیده میشود کاهش فضای مفصل است. غضروف زانو در عکس رادیوگرافی دیده نمیشود و فاصله بین استخوان های ران و درشت نی در عکس زانو در واقع همان غضروف است.
با خراب شدن غضروف و نازک شده آن این فاصله هم کم میشود.
علامت مهم دیگری که در عکس آرتروز زانو وجود دارد استخوان های اضافه در لبه های مفصل هستند که به آنها استئوفیت Osteophyte میگویند.
و بالاخره علامت مهم دیگر در عکس آرتروز زانو سفید تر شدن استخوان های زیر غضروف است. علت این سفید تر دیده شدن استخوان در عکس رادیولوژی متراکم تر شدن آن در روند ساییدگی است. کلا هر بافتی که متراکم تر باشد در رادیوگرافی سفیدتر دیده میشود.
درمان آرتروز زانو چیست
درمان های متفاوتی برای استئوآرتریت یا ساییدگی زانو وجود دارد که بعضی از آنها ممکن است در بعضی از افراد تاثیر بیشتری داشته باشد و در بسیاری اوقات بیمار باید با پزشک خود در انتخاب نوع درمان مشارکت فعال داشته باشد.
مهمترین اهداف درمان آرتروز زانو کاهش درد و برگشت کارایی و فعالیت به زانو است. بیماری در ابتدا خفیف است ولی ممکن است با کذشت زمان پیشرفت کرده و شدیدتر شود.
درمان هم در مراحل ابتدایی بیشتر شامل درمان های غیر جراحی است و در مراحل پیشرفته تر ممکن است عمل جراحی مورد نیاز باشد.
درمان آرتروز زانو با روش های غیر جراحی چیست
درمان غیر جراحی این بیماری چهار پایه دارد که عبارتند از :
- تغییر در روش زندگی
- انجام ورزش های طبی
- استفاده از وسایل کمکی
- فیزیوتراپی
- استفاده از دارو
- طب مکمل
در زیر در مورد هر کدام از آنها توضیح مختصری میدهم.
تغییر در روش زندگی
مهمترین این تغییرات شامل کاهش وزن است. بسیاری البته نه همه کسانی که ساییدگی زانو دارند، چاق هستند و این وزن زیاد موجب میشود فشار بیشتری به زانو وارد شده که نتیجه آن افزایش شدت درد و پیشرفت بیماری است. گاهی اوقات کاهش فقط چند کیلو گرم وزن میتواند درد زانو را تا حد زیادی کاهش داده و کارآیی زانو را افزایش دهد.
بیمار باید تا حد امکان از دو زانو و چهار زانو نشستن اجتناب کرده و تا حد امکان برای نشستن از صندلی و برای خوابیدن از تختخواب استفاده کند.
توالت های سنتی فشار زیادی را به مفصل زانو وارد میکنند. پس به بیماران توصیه میشود تا از توالت های به اصطلاح فرنگی استفاده کنند.
استفاده از پله برای این بیماران مناسب نیست و راه پیمایی بر روی زمین های سراشیب یا سربالایی مشکل بیمار را بیشتر میکند.
نوع ورزش هایی که بیمار انجام میدهد هم مهم است. بیمار باید از ورزش هایی که شامل دویدن و جهیدن هستند اجتناب کند. شنا و دوچرخه سواری ورزش های مناسبی برای ساییدگی زانو هستند.
انجام ورزش های طبی
ورزش و نرمش جزء بسیار مهمی در درمان آرتروز زانو است. نرمش میتواند دامنه حرکات زانو را افزایش داده و عضلات اطراف زانو را تقویت کند. برای نیل به این مقصود ورزش های طبی بخصوصی طراحی شده اند که بیمار میتواند زیر نظر فیزیوتراپیست آنها را یاد گرفته و انجام دهد.
این ورزش ها چند هدف عمده را دنبال میکنند. در اولین مرحله سعی میشود تا دامنه حرکات زانو توسط نرمش های کششی افزایش یابد.
این ورزش سعی در افزایش قابلیت کش آمدن رباط ها و کپسول مفصلی و عضلات اطراف زانو دارند تا بدین وسیله دامنه حرکات زانو را افزایش دهند. در مرحله بعد با انجام نرمش های بخصوصی سعی در افزایش قدرت عضلات ران میشود.
با افزایش قدرت این عضلات بخصوص عضله چهارسر ران درد زانو تا حد زیادی تخفیف میابد. نرمش های متعددی در مراحل بعدی میتوانند هماهنگی بین کارکرد اجراء مختلف زانو را افزایش داده و بیمار را آماده انجام بهتر حرکات روزمره زندگی کنند.
استفاده از وسایل حمایتی
استفاده از این وسایل مانند عصا، کفش های مخصوص و یا استفاده از زانوبند مخصوص ساییدگی زانو میتواند در درمان کننده باشد.
فیزیوتراپی
یکی از کمک های مهم فیزیوتراپ در درمان ساییدگی زانو آموزش انجام ورزش های کششی و تقویتی به بیمار است که در مورد آن توضیح دادم. کمک دیگر فیزیوتراپی استفاده از وسایلی است که به منظور کاهش درد زانو بکار برده میشوند و مکانیسم اثر غالب آنها ایجاد گرما در بافت های زانو است.
روش هایی مانند گرمای موضعی، لیزر درمانی، تحریک الکتریکی، شاک ویو تراپی و بسیاری وسایل دیگر را میتوان در فیزیوتراپی به منظور کاهش درد بیمار بکار گرفت.
درمان دارویی
داروهای متعددی در درمان آرتروز زانو بکار برده میشوند. ممکن است درد یک بیمار با داروی خاصی کاهش یابد که این دارو برای بیمار دیگر موثر نباشد. برای هر بیمار ممکن است داروهایی بکار رود که با داروهای بیمار دیگر ممکن است متفاوت باشد. مهمترین این داروها عبارتند از
داروهای ضد التهاب
رایج ترین دسته دارویی که در کنترل درد این بیماری کاربرد دارد داروهای ضد التهابی هستند. توجه داشته باشید که این داروها قرار نیست ساییدگی زانو را خوب کنند. اینها فقط درد را از بین میبرند.
سردسته این داروها اسپرین است. بروفن، ایندومتاسین، دیکلوفناک، ناپروکسن، مفنامیک اسید، پیروکسیکام و سلکوکسیب در این دسته دارویی قرار میگیرند. تاثیر این داروها کمابیش مانند یکدیگر است و میتوان آنها را جایگزین یکدیگر کرد.
البته این داروها ممکن است در عوارض جانبی قدری با یکدیگر متفاوت بوده و بعضی از آنها ممکن است در بعضی از بیماران تاثیر بیشتری داشته باشد. این داروها التهاب مفصل را کاهش داده و میتوانند درد را تا حدود زیادی کاهش دهند. نیاز بیماران به این داروها متفاوت است.
گاهی درد با مصرف مقدار کمی دارو از بین میرود و گاهی بیمار برای کاهش درد نیاز به مصرف مقدار زیادتری از این داروها دارد. گرچه تعدادی از این داروها بدون نسخه پزشک برای بیمار قابل دسترس هستند ولی این داروها مانند هر دارویی ممکن است برای بیمار عوارضی داشته باشند.
اگر این داروها بطور مستمر استفاده شوند بعد از مدتی تاثیر آنها کم میشود. همچنین این داروها ممکن است با بعضی دیگر از داروها بطور مثال با داروهایی که برای رقیق کردن خون از آنها استفاده میشود تداخل داشته باشند.
گلوکوزآمین و کندروآیتین سولفات
گلوکوزآمین و کندروآیتین سولفات از دسته مکمل های خوراکی هستند که از آنها در درمان آرتروز زانو استفاده میشود. تاثیر عمده این داروها کاهش دردی است که بیمار در زانو احساس میکند.
بر خلاف تبلیغاتی که برای آنها میشود این داروها غضروف ساز نیستند. اساسا وقتی غضروف مفصلی از بین رفتن دیگر ساخته نمیشود. این داروها فقط درد زانو را از بین میبرند.
مواد موثر این داروها در واقع مولکول های هستند که بطور طبیعی در غضروف مفصلی وجود دارند.
این داروها ممکن است از منابع حیوانی تهیه شده و یا بصورت مصنوعی ساخته شوند. تاثیر آنها بیشتر در مراحل ابتدایی آرتروز زانو است. گرچه این ها مواد طبیعی هستند و در دسته مکمل های غذایی قرار میگیرند ولی استفاده از آنها ممکن است با بروز عوارضی مثل سردرد، تهوع، استفراغ و ضایعات پوستی همراه باشد.
هیالورنیک اسید
هیالورنیک اسید از دیگر داروهای مورد استفاده در درمان آرتروز زانو است که معمولا بصورت تزریق داخل مفصلی از آن استفاده میشود. یک نوع معروف آن ژل هیالگان است که بصورت تزریق و آمپول برای آرتروز زانو بکار میرود.
بطور طبیعی در یک زانوی سالم حدود دو میلی لیتر مایع شفاف و لزج وجود دارد که وظیفه عمده آن لغزنده کردن سطح غضروف مفصلی است که به آن مایع سینوویال Synovial fluid میگویند.
در زانویی که دچار آرتروز یا ساییدگی شده است خاصیت لزجی و لغزندگی این مایع کم شده و نمیتواند به درستی کار خود را انجام دهد. عامل عمده ایکه موجب این خاصیت مایع سینوویال میشود ماده ای به نام اسید هیالورونیک Hyaluronic acid است.
غلظت این ماده در یک زانوی دچار آرتروز یا استئوآرتریت به نصف تا یک سوم تقلیل پیدا کرد است. هدف از استفاده از این ماده در بیماران مبتلا به آرتروز زانو برگرداندن خواص طبیعی به مایع سینوویال است.
به درستی معلوم نیست که این دارو به چه نحو اثر میکند. گرچه بعد از مدت کوتاهی از تزریق این ماده به داخل زانو، بدن بسرعت آنرا از زانو خارج میکند ولی به نظر میرسد تزریق این ماده موجب میشود بدن انسان تحریک شود تا خودش اسید هیالورونیک بیشتری تولید کند.
همچنین به نظر میرسد تزریق این ماده به زانو مقدار موادی را که در یک زانوی آرتروزی وجود داشته و موجب التهاب و ایجاد درد در آن میشوند کاهش دهد.
پزشکان این دارو را برای درمان ساییدگی زانو همه بیماران مصرف نمیکنند. مصرف این دارو منحصر به بیماران دچار استئوآرتریت یا آرتروز زانو است که به درمان های غیر دارویی معمول جواب مناسبی نمیدهند و همچنین نمیتوانند داروهای ضد التهاب رایجی مثل بروفن و سلکوکسیب را ( بطور مثال به علت عوارض گوارشی) تحمل کنند.
این دارو نمیتواند مثل مسکن های معمولی درد را بسرعت کاهش دهد. بیش از نیمی از بیمارانی که از این دارو استفاده میکنند بعد از گذشت یکسال استفاده مستمر از آن ده تا پانزده درصد شدت دردشان کمتر شده و به همین اندازه کارایی زانویشان بهتر میشود.
مصرف این دارو بصورت تزریق داخل مفصل زانو به توسط پزشک بمدت پنج هفته و هفته ای یک بار تزریق داخل زانو است. اثر دارو بعد از چند بار تزریق کم کم مشاهده میشود و این تاثیر تا چند ماه باقی میماند.
همه بیماران به یک اندازه به این دارو جواب مناسب نمیدهند. در بعضی از افراد مصرف این دارو ممکن است درد زانو را کم کند و در بعضی دیگر ممکن است تاثیر زیادی نداشته باشد.
گاهی بعد از تزریق این دارو به داخل مفصل زانو درد و گرما و تورم خفیف و گذرایی در زانو بوجود میاید که با گذاشتن کیسه یخی و سرد کردن زانو مرتفع میشود. بیمار در ۴۸ ساعت اول بعد از تزریق نباید مدت زیادی سر پا بایستید.
این دارو را معمولاً از تاج خروس استخراج میکنند. گرچه بعضی از انواع آن را میتوان از کشت سلولی هم استخراج کرد. کسانی که به فراورده های پرندگان حساسیت دارند باید از نوعی که از کشت سلولی تهیه میشود استفاده کنند.
طب مکمل
استفاده از روش هایی مثل طب سوزنی یا طب فشاری در درمان آرتروز زانو گرچه تاثیر اثبات شده ای ندارند ولی اگر به دست افراد قابل اطمینانی انجام شوند ممکن است در مواردی موثر باشند. با این وجود اگر تصمیم به استفاده از این روش ها دارید باید حتما قبل از اقدام پزشک معالج خود را در جریان قرار دهید.
درمان ساییدگی زانو با روش های جراحی چگونه است
درمان ساییدگی زانو معمولاً غیر جراحی است و تنها اگر اقدامات غیر جراحی نتوانست مشکل درد بیمار را حل کند از عمل جراحی استفاده میشود. برای انتخاب نوع درمان جراحی کمک و هم فکری بیمار ضروری است.
هدف از جراحی زانو در این بیماران کاهش درد و در نتیجه افزایش کارآیی بیمار است. مهمترین اعمال جراحی که برای درمان آرتروز زانو از آنها استفاده میشوند آرتروسکوپی، استئوتومی و تعویض مفصل هستند.
آرتروسکوپی
از آرتروسکوپی زانو هم برای تشخیص بسیاری از بیماری های مفصل زانو و هم درمان استفاده میشود. در درمان آرتروز زانو در مراحل ابتدایی میتوان از آرتروسکوپی استفاده کرد. با کمک این وسیله میتوان استئوفیت ها و استخوان های اضافه ایجاد شده در مفصل را از آن خارج کرد.
استئوتومی
استئوتومی Osteotomy به معنای اره کردن یک استخوان، سپس جابجا کردن دو قطعه ایجاد شده و گذاشتن آنها در یک وضعیت و یا امتداد جدید است. بعد از مدتی این قطعات جوش میخورند. هدف از این نوع عمل جراحی همانطور که گفته شد اینست که شکل استخوان تغییر کند بطوریکه در وضعیت جدید بیمار مشکل کمتری داشته باشد.
وقتی ساییدگی زانو همه مفصل را مبتلا نکرده باشد، برای اینکه وزن بطور متعادل در سطح مفصلی توزیع شود باید شکل مفصل کمی تغییر کند.
استئوتومی استخوان درشت نی یا استخوان ران میتواند امتداد این استخوان ها را در نزدیکی زانو طوری تغییر دهد که نیروی وزن بطور متعادلی در زانو پخش شده و درد بیمار یا کاهش یافته و یا از بین برود.
همچنین با بازتوزیع درست نیروهای وارده به مفصل میتوان پیشرفت آرتروز را کند کرد.
تعویض مفصل
در صورتیکه درد زانوی ناشی از آرتروز شدید زانو در حدی شدید باشد که زندگی روزمره بیمار را مختل کند و به هیچ کدام از درمان های قبلی جواب ندهد درمان قطعی آرتروز زانو در این وضعیت استفاده از جراحی تعویض مفصل زانو است.
در این روش، پایین ترین قسمت استخوان ران و بالاترین قسمت استخوان درشت نی از بدن خارج شده و به جای آنها سطوح فلزی قرار میگیرند. بین این سطوح فلزی هم نوعی پلاستیک بسیار مقاوم گذاشته میشود تا بهتر بتوانند روی یکدیگر حرکت کنند. گرچه این مفاصل مصنوعی معمولا به مروز زمان لق میشوند ولی در ۹۰ درصد موارد عمری بیش از بیست سال دارند.
درمان خانگی ساییدگی زانو چیست
درمان قطعی آرتروز زانو تنها بعد از بررسی کامل زانو و آن هم مشخصا به توسط پزشک انجام میشود ولی قبل از مراجعه به پزشک یک سری اقدامات مشترک وجود دارند که میتوان آنها را برای همه موارد ساییدگی زانو انجام داد.
هدف از همه این اقدامات کاهش درد ناشی از ساییدگی است و نه چیز دیگر. مهمترین این اقدامات تغییر در روش زندگی، انجام ورزش های طبی خاص برای زانو، استفاده از وسایل کمکی مانند زانوبند مخصوص ساییدگی زانو و عصا و استفاده از دارو است.
در مورد تک تک این اقدامات در قسمت درمان غیر جراحی آرتروز در همین مقاله توضیح کافی داده شده است.
بهترین قرص برای ساییدگی زانو چیست
برای این بیماری داروهای مختلفی استفاده میشود ولی چیزی به نام بهترین دارو یا بهترین قرص برای ساییدگی زانو وجود ندارد.
داروهایی که بصورت خوراکی یا تزریقی یا حتی پماد برای این بیماری بکار برده میشوند عموما تاثیر ضد درد دارند و کاری بیشتر از آن انجام نمیدهند. دارویی وجود ندارد که ساییدگی را مرتفع کند و زانویی را که ساییده شده دوباره به حالت اول برگرداند. داروها فقط درد بیمار را از بین میبرند.
در مورد داروهایی که برای این بیماری مورد استفاده قرار میگیرند در قسمت درمان غیرجراحی ساییدگی، در همین مقاله توضیحات مفصلی داده شده است که میتوانید به آن مراجعه کنید.
چه ورزشی برای آرتروز زانو مفید است
خیلی از بیماران از ورزشهای آرتروز زانو سوال میکنند و میخواهند بدانند ورزشهای مناسب آرتروز برای آنها چیست.
شنا ورزش بسیار خوبی است که همه بیماران میتوانند انجام دهند. شنا عضلات ران را تقویت میکند و میتواند به کاهش درد و محدودیت حرکتی که بیماری بوجود آورده است کمک زیادی بکند.
بعضی بیماران از ارتباط پیاده روی و ساییدگی زانو میپرسند و میخواهند بدانند آیا پیاده روی برای ساییدگی ضرر دارد یا خیر.
پیاده روی روی زمین صاف که شیب نداشته باشد برای بیماران مفید است و میتواند عضلات ران را تقویت کند ولی به بیماران توصیه میشود از پیاده روی در زمین های شیب دار و سرپایینی و سربالایی پرهیز کنند و تا حد ممکن از پله استفاده نکنند.
کلا میتوان گفت ورزشی برای آرتروز زانو مناسب است که فشار زیادی به آن وارد نکند ولی در عین حال بتواند عضلات ران را تقویت کند. ورزش های خاص طبی زانو برای این کار وجود دارند که فیزیوتراپ ها به بیماران آموزش میدهند و میتوان با انجام آنها به کاهش درد احس شده در زانو کمک کرد.