مهم ترین وظیفه کفش حفاظت از پا و ممانعت از آسیب رسیدن به آن است ولی متاسفانه بسیاری از کفش ها به پا آسیب میرسانند.
کفش نامناسب یکی از علل مهم بسیاری از بیماری های پا است و میتواند موجب بروز بیماری هایی مانند انحراف شست پا، سائیدگی شست پا، میخچه، انگشت چکشی و فرو رفتن ناخن در انگشت شود. کفش، جدای از زیبایی باید با دوام و راحت هم باشد.
در تهیه کفش طبی خوب به چه نکاتی توجه کنیم
مهمترین معیارهایی که موقع تهیه یک کفش طبی خوب باید به آنها دقت کنیم عبارتند از
- هر چه سن شما بالاتر میرود اندازه پای شما بزرگتر میشود. پس هر بار که کفش میخرید آن را امتحان کنید.
- خانم ها نباید کفش های با پاشنه بلندتر از پنج سانتیمتر بپوشند.
- کفش را در عصرها بخرید چون عصرها پای شما بزرگتر است.
- کفش باید هم در ناحیه پنجه و هم در ناحیه پاشنه فیت و اندازه پای شما باشد.
- هردو کفش چپ و راست را پوشیده و امتحان کنید. در بسیاری از مردم اندازه پاها با هم متفاوت است. کفش را به اندازه پای بزرگتر بخرید و در داخل کفشی که پای کوچکتر در آن میرود یک کفی نازک بگذارید.
- وقتی برای امتحان کردن کفش سرپا می‌ایستید باید در جلوی کفش و در جلوی بلندترین انگشت شما یک سانتیمتر فضای خالی وجود داشته باشد.
- با کفش چند قدم راه بروید تا از راحت بودن آن مطمئن شوید.
- هیچوقت معیار شما برای انتخاب اندازه کفش شماره‌ای که روی آن نوشته شده است نباشد. این اندازه‌ها بر حسب شکل و سازنده کفش متفاوت است. همیشه کفش را به پا کرده و امتحان کنید.
- کفشی را انتخاب کنید که تا حد امکان به شکل پایتان باشد.
- مطمئن شوید پنجه کفش به اندازه پنجه پایتان بوده و تنگ نباشد. پنجه پهن ترین قسمت پا و کفش است. کفش های نوک تیز و با پنجه تنگ نخرید.
- هیچوقت کفش تنگ نخرید و فکر نکنید کفش بتدریج و با پوشیدن، جا باز میکند.پاشنه پا در عین اینکه باید در کفش احساس راحتی کند، باید فیت هم باشد. پشت کفش باید پاشنه پایتان را کاملا دربر گرفته و اجازه سرخوردن و حرکت در کفش را به آن ندهد. در حین راه رفتن نباید پاشنه پایتان از کفش بیرون بیاید.
- وقتی پای شما در کفش است باید بتوانید به راحتی انگشتان پایتان را خم و راست کنید.
کفش طبی خوب برای بچه ها
بچه ها تا زمان راه رفتن نیاز به کفش ندارند. کفش بچه باید نرم و قابل انعطاف باشد. پنجه آن باید به اندازه کافی پهن و جادار باشد که انگشتان پا به راحتی در آن خم و راست شوند و جا برای رشد پنجه داشته باشد.
اگر طول کفش بچه را به اندازه عرض یک انگشت بلندتر تهیه کنید جا برای رشد شش ماه پا خواهد داشت. پای بچه را بطور مرتب برای علائم فشار کفش مثل قرمزی، پینه و یا تاول نگاه کنید.
برای بچه های کوچک کفش های چکمه ای نخرید چون پوشیدن آنها برایشان مشکل است.
کفش طبی خوب برای خانم ها
بهترین کفش برای خانم ها کفش با پاشنه ۳-۲ سانتیمتر با یک پنجه پهن است. هرچه پاشنه بلندتر باشد فشار بیشتری را به پنجه پا و کمر وارد میکند. بسیاری از کفش های پاشنه بلند، پنجه های باریک هم دارند و این وضعیت شرایط را برای پنجه و انگشتان پا بدتر میکند.
کفش طبی ارتوپدی چیست و چه خصوصیاتی باید داشته باشد
بسیاری از افرادی که به نوعی مشکلاتی در پای خود دارند به دنبال کفش های طبی خوب هستند. بعضی ها هم هستند که هیچ ناراحتی در پای خود ندارند ولی میخواهند کفش مناسبی داشته باشند تا در آینده مشکلی در پای خود نداشته باشند.
افرادی که مشکلی در پای خود داشته و بدنبال کفش طبی خوب هستند باید بدانند که انواع مختلفی از کفش هایی که پسوند طبی هم دارند در بازار وجود دارند.
صرف اینکه نام کفشی طبی است یا از داروخانه تهیه شده و یا از فروشگاهی تهیه شده که ادعای فروش کفش طبی دارد به معنای آن نیست که کفش مورد نظر واقعا خصوصیاتی را که میخواهیم داشته باشد. یعنی بتواند مشکل پای ما راکمتر کند.
بیماری های مختلفی در پا وجود دارند و مشکلات ناشی از بعضی را میتوان با استفاده از کفش مناسب برطرف کرد.
در هر بیماری پا، ممکن است نیاز به استفاده از کفشی با خصوصیات خاص باشد که با بیماری دیگر متفاوت است ولی خصوصیات مشترکی وجود دارند که تمام کفش های طبی باید واجد آنها باشند.
کفش طبی خوب یا کفش ارتوپدی چه خصوصیات عمومی دارد
مهمترین خصوصیات کلی که هر کفش طبی خوب یا ارتوپدی باید داشته باشد عبارتند از
پنجه پهن و با ارتفاع : پنجه کفش یا Toe box از مهمترین قسمت های یک کفش است. وقتی عرض یا ارتفاع پنجه کفش کم باشد بیماری های زیادی مانند انگشت چکشی، میخچه و هالوکس والگوس را ایجاد میکند.
انگشتان پا باید در پنجه کفش فضای کافی داشته باشند، در حدی که بتوانند از هم باز شوند و کمی به بالا و پایین حرکت کنند. بجای استفاده از کفش های نوک تیز از کفش های با پنجه گرد استفاده کنید.
کفی قابل تعویض : سعی کنید کفشی بخرید که کفی Insole قابل عوض کردن داشته باشد. با این کار میتوان با عوض کردن کفی، اندازه و حجم کفش را کم و زیاد کرد تا وقتی پا ورم کرد بتوان جا برای آن باز کرد و یا کفی ساده را با کفی های درمانی جایگزین کرد.
وقتی پا عرق کرده و کفش را نمناک میکند کفی قابل تعویض در کم کردن رطوبت کفش میتواند موثر باشد. کفش مرطوب میتواند موجب ابتلا پا به بیماری های قارچی باشد.
پشتی سفت و محکم : پشتی کفش Heel counter قسمتی از کفش است که در پشت پاشنه پا قرار میگیرد. این پشتی باید سفت و محکم باشد. برای امتحان کردن پشتی کفش با شست خود بر روی آن فشار دهید. اگر فرو نرفت پشتی محکمی دارد.
کف داخلی با شکل مناسب : کف کفش از داخل Foot bed باید قوس هایی داشته باشد که هماهنگ با قوس های کف پا باشد. وزن بدن در داخل چنین کفشی بصورت متناسب برروی تمام سطح کف آن توزیع شده و پا در چنین کفی احساس راحتی میکند.
مهمترین قوس کف پا قوس طولی آن است پس کف داخلی کفش باید در قسمت میانی و داخلی کمی برجسته تر باشد.
پاشنه مناسب : پاشنه Heel کفش از قسمت های مهم آن است. کفش بدون پاشنه و کفش با پاشنه بلند هر دو مضر هستند. اندازه پاشنه بطور متعادل باید حدود ۱.۵ تا ۴ سانتیمتر باشد.
کف قوسی شکل کفش : کف بیرونی کفش Outsole باید قدری گوژ باشد تا وسط کفش پایین تر از دو انتهای آن قرار گیرد. راه رفتن در چنین کفشی بسیار راحت بوده و در هنگام راه رفتن، موقع اصابت پاشنه به زمین و موقع بلند شدن پنجه از زمین فشار زیادی به کف پا و مچ پا وارد نمیشود.
سطح داخلی یکنواخت : با دست کشیدن به تمام سطح داخلی کفش باید متوجه شویم سطوح یکنواخت و قوس های نرمی در درون کفش وجود دارد. این چنین کفش هایی در موقع راه رفتن فشار کمتری را به پوست وارد میکنند.
کفش نفس کش : جنس رویی یک کفش طبی خوب باید طوری باشد که تهویه داخل کفش برقرار باشد. این تهویه برای عرق نکردن پا ضروری است.
یقه و زبانی نرم : یقه کفش Shoe collae جایی است که اطراف مچ پا را میگیرد و زبانی کفش Shoe tongue برگه ای است که در زیر بندهای کفش قرار میگیرد. این قسمت های کفش باید حاوی پد ها و بالشتک های نرمی باشد تا فشار کمتری به پوست وارد کند
کفش طبی مناسب بیماری های پا چیست
بیماری های مختلفی در پا وجود دارند و مشکلات ناشی از بعضی از آنها را میتوان با استفاده از کفش مناسب برطرف کرد. خصوصیات مشترکی وجود دارند که تمام کفش های طبی باید واجد آنها باشند.
افزون بر این، کفش بیمار باید مشخصات دیگری هم داشته باشد یا باید بسته به نوع بیماری، به بعضی خصوصیات مشترک تاکید بیشتری داشت. در زیر به خصلت های اختصاصی کفش که بسته به بیماری متفاوت است اشاره میشود.
تاندنیت آشیل
تاندنیت آشیل در اثر التهاب در محل اتصال تاندون آشیل و استخوان پاشنه ایجاد شده و موجب درد در پشت پاشنه میشود. یک کفش طبی خوب برای افراد مبتلا به این بیماری باید خصوصیات زیر را داشته باشد
- کفش بدون پاشنه و کفش با پاشنه بلندتر از ۴ سانتیمتر برای این افراد مضر است. ارتفاع پاشنه کفش این افراد باید بین ۱.۵ تا ۴ سانتیمتر باشد
- کف کفش در محلی که پاشنه قرار میگیرد باید نرم باشد
- کف داخلی کفش باید قوس طولی مناسبی داشته باشد
آرتریت
شایعترین علت آرتریت مفاصل کف پا آرتروز است. این وضعیت بیشتر در افراد مسن وجود دارد. کفش طبی مناسب افراد مبتلا به این بیماری باید خصوصیات زیر را داشته باشد
- داخل کفش کاملا نرم و با قوس های نرم باشد
- جنس موادی که در کف کفش بکار رفته از مواد الاستیک و جاذب شوک باشد تا در موقع راه رفتن نرم بوده و فشار کمتری به مفاصل پا وارد کند
- کف داخلی کفش باید قوس طولی مناسبی داشته باشد
- پنجه کفش پهن و گشاد باشد
- کف زیر کفش از بیرون قوس داشته باشد
- کفی قابل تعویض داشته باشد تا اندازه داخلی کفش قابل تغییر باشد
- بند کفش بجای عبور از سوراخ از قلاب عبور کند تا سفت کردن کفش راحت تر باشد
بونیون
بونیون برجستگی کنار شست پا در ناحیه پنجه است که معمولا در اثر هالوکس والگوس بوجود میاید. کفش طبی خوب برای افراد مبتلا به این بیماری باید خصوصیات زیر را داشته باشد
- پنجه پهن و گشاد
- سطح داخلی با قوس های ملایم
- پاشنه ای که خیلی بلند نباشد
دیابت
همراه بودن اختلالات عروقی و کاهش جریان خون پا با اختلالات حسی پا در افراد دیابتی موجب میشود این افراد در معرض ایجاد زخم های پا قرار گیرند.
این زخم ها دیر خوب شده و زود عفونی میشوند. دیابت موجب تغییر شکل هایی در پا مانند ایجاد بونیون، تشکیل میخچه و انگشت چکشی هم میشود. کفش طبی مناسب افراد مبتلا به این بیماری باید خصوصیات زیر را داشته باشد
- پنجه گشاد و پهن
- کفی قابل تعویض
- کف بیرونی قوسی شکل
- پاشنه پهن و سفت برای پایداری بیشتر و بدون ارتفاع زیاد
- سطح داخلی نرم با قوس های ملایم
- داخل پاشنه نرم
کف پای صاف
کف پای صاف مشکل شایعی است که معمولا از نوع قابل انعطاف است. کفش طبی خوب برای افراد با کف صاف بهتر است خصوصیات زیر را داشته باشد
- کفی با قوس مناسب
- پاشنه پهن و محکم
- ارتفاع کفی بیرونی کفش در قسمت طرف شست کمی بیش از قسمت طرف انگشت کوچک باشد تا از پرونیشن پا جلوگیری کند
انگشت چگشی
در بیماری انگشت چکشی بندهای انگشت به سمت پایین خم میشوند. کفش طبی خوب برای افراد مبتلا به این بیماری باید خصوصیات زیر را داشته باشد
- پنجه پهن و گشاد
- پاشنه بدون ارتفاع زیاد
افزایش قوس کف پا
در افزایش قوس کف پا که معمولا همراه با مشکلات عصبی و عضلانی است وزن بیشتر روی پاشنه و پنجه پا متمرکز میشود. کفش طبی خوب برای افراد مبتلا به این بیماری باید خصوصیات زیر را داشته باشد
- قوس کفی داخلی کفش زیاد باشد
- سطح داخلی کفش پد زیاد داشته و نرم باشد
- کفی بیرونی کفش زیاد سفت نباشد
متاتارسالژی
متاتارسالژی به معنی درد در زیر پنجه پا بوده و علل متفاوتی دارد. کفش طبی خوب برای افراد مبتلا به این بیماری باید خصوصیات زیر را داشته باشد
- قوس کف پا در کفی کفش مناسب باشد
- کف کفش در بیرون قوس داشته باشد
- ارتفاع پاشنه کفش زیاد نباشد
- پنج کفش پهن و گشاد باشد
درد پاشنه پا و خار پاشنه
درد پاشنه معمولا به علت فاسئیت پلانتار ایجاد میشود. کفش طبی خوب برای افراد مبتلا به این بیماری باید خصوصیات زیر را داشته باشد
- پاشنه کفش زیاد بلند یا زیاد کوتاه نباشد
- کفی کفش قوس میانی خوبی داشته باشد
- کفی بیرونی کفش قوس داشته باشد
- کف کفش در ناحیه پاشنه نرم باشد
کفش نامناسب موجب چه مشکلاتی میشود
کفش جهت حفاظت پا است ولی بعضی‌ها شیکی را به راحتی پا ترجیح می‌دهند. باید توجه داشت کفش نامناسب و تنگ واقعا زجرآور است.
برای این که از این جهت راحت زندگی کنیم نباید راحتی پا را فدای شیکی کفش کنیم و هنگام خرید، کفش باید راحت باشد و تنگ نباشد.
کفش را بعد از ظهر بخرید چون اندازه‌ی پا در بعد از ظهر حدود ۸% بزرگتر از پا هنگام اوایل صبح است. انگشتان پا باید حدود یک سانتیمتر با جلوی کفش فاصله داشته باشند. کفش با پاشنه‌ی خیلی بلند نخرید و از کفش پاشنه بلند بیش از ۳ ساعت در روز استفاده نکنید.
پوشیدن کفش تنگ حداقل ۱۰ عارضه‌ی زیر را میتواند در پاها ایجاد کند.
کجی شست پا
حتما دیده‌اید که در قاعده‌ی شست بعضی از پاها برجستگی وجود دارد. به این برجستگی بونیون گفته میشود.
کسی که استعداد این امر را داشته باشد اگر کفش تنگ بپوشد، چون شست پا به طرف خارج و انگشتان دیگر انحراف پیدا میکند، احتمال برجسته شدن بونیون و درد آن و کجی شست پا که به آن هالوکس والگوس می‌گویند بیشتر میشود که در بعضی مواقع بسیار دردناک است و منجر به عمل جراحی خواهد شد.
درد پاشنه
در پا و مچ پا، ۲۶ استخوان وجود دارد که استخوان پاشنه بزرگ‌ترین آنها است. طبق گزارش انجمن جراحان پا و مچ پای آمریکا در سال ۲۰۱۰، درد مچ پا شایعترین دردی در پا است که بیماران به دنبال درمان آن هستند.
درد پاشنه‌ی پا یا در قدام یا در خلف و یا در سطح کف پایی آن می‌باشد و باید بدانیم بیشترین چیزی که باعث این درد میشود، پوشیدن کفش تنگ است.
بدشکل شدن انگشتان پا
انگشت چکشی نوعی خارج شدن از شکل طبیعی انگشتان پا است که بیشتر در اثر پوشیدن کفش تنگ ایجاد میشود که به صورت خم شدن مفاصل انگشتان پا و بد شکل شدن آنها است. به‌خصوص کسانی که دیابت دارند بیشتر در معرض این امر می‌باشند.
در بچه‌ها باید مواظب بود که به طور مرتب کفش جدید جهت آنها خریداری شود. چون پای آنها رشد میکند و کفش تنگ باعث کج شدن انگشتان آنها در سنین بالاتر میشود.
در افراد مبتلا به دیابت
کفش تنگ در افراد دیابتی باعث ایجاد زخم‌هایی در پا میشود که گاهی اوقات غیرقابل درمان و حتی منجر به قطع پا میشود.
چون حس در پای افراد دیابتی کم است و گاهی حس ندارند، بنابراین متوجه زخم نمی‌شوند و این زخم‌ها عمیق‌تر و عفونی میشوند و گاهی عفونت نیز به استخوان می‌رسد و منجر به قطع پا میشود.
بنابراین باید کفش افراد دیابتی فضای کافی برای انگشتان را داشته باشد. نرم باشد و حتما بعد از ظهرها کفش بخرند. مرتب کفش‌ها را بشویند و مرتب جوراب‌ها را عوض کنند و همیشه پا خشک باشد و از پوشیدن کفش با پای مرطوب خودداری کنند.
درد پا
پوشیدن کفش تنگ باعث درد پا میشود. با گذشت زمان چربی موجود در کف پا و پاشنه نازک شده که باعث درد پا میشود. کفش تنگ این امر را تسریع میکند.
پای ورزشکاران
پوشیدن کفش تنگ در دراز مدت باعث شرایطی در پا میشود که به آن پای ورزشکاران (Athlete’s foot) می‌گویند. که پایی خشک به همراه خارش و سوزش بین انگشتان پا یا در کف پا است که در اثر رشد قارچ ایجاد میشود.
چون قارچ محیط گرم و مرطوب را دوست دارد و کفش تنگ باعث عرق پا میشود، این امر محیط را جهت رشد قارچ ایجاد میکند.
اگر دچار این عارضه شدید، پاها را روزانه شستشو دهید. آنها را به خوبی خشک کنید و از داروهای ضد قارچ موضعی استفاده کنید و با پوشیدن کفش سبک و راحت و جا دار، به پا اجازه‌ی نفس کشیدن بدهید و جوراب‌ها را مرتب عوض کنید.
پینه، میخچه و تاول
کفش تنگ باعث ایجاد پینه، میخچه و تاول میشود. اگر مرتب کفش تنگ می‌پوشید، با گذشت زمان بدن با بافتی به شکل تاول که محتوی مایع است، سعی در حفاظت قسمت‌های برجسته‌ی پا میکند که خود تاول میتواند مرتب تحریک و دردناک شود و درد آن باعث خراب شدن ایام برای شما میشود.
گاهی پوست جهت حفظ خود برابر کفش تنگ ایجاد پوست سختی را در محل تحریک میکند که به آن میخچه می‌گویند و گاهی پینه ایجاد میشود.
فرو رفتن ناخن در گوشت
فرو رفتن ناخن در پوست کنار انگشت حتی با پوشیدن جوراب تنگ هم ممکن است به وجود آید که معمولا شست پا گرفتار میشود. ناخن به مرور داخل پوست مجاورش رشد میکند و باعث درد و گاهی اوقات عفونت میشود.
پاهای خود را در آب گرم بگذارید و به آرامی پوست را از روی ناخن به عقب بکشید. با دقت ناخن را بگیرید. کفش تنگ را کنار بگذارید. ناخن‌ها را خیلی کوتاه نکنید و آنها را به صورت منحنی در نیاورید.
مچ پای متورم
کفش تنگ باعث میشود که پا فشرده شود و مایع به طرف مچ پا بیاید و مچ پای متورم و دردناک داشته باشیم یا اگر مچ پا متورم و دردناک است بدتر شود.
ضرر پوشیدن کفش پاشنه بلند چیست
راه رفتن درست در انسان و سلامت سیستم حرکتی مستلزم هماهنگی مناسب و تنظیم دقیقی است که بین اجزاء آن بخصوص عضلات، تاندون ها و استخوان های اندام تحتانی، لگن و ستون مهره وجود دارد.
این هماهنگی و تنظیم دقیق در طول میلیونها سال و بتدریج بوجود آمده است و برهم زدن این تعادل میتواند مشکلاتی را بوجود آورد.
پوشیدن کفش پاشنه بلند یکی از عواملی است که میتواند این تعادل را برهم بزند. کفش پاشنه بلند کفشی است که پاشنه آن از ۵ سانتیمتر بلندتر باشد. مهمترین مشکلاتی که پوشیدن کفش پاشنه بلند میتواند بوجود آورد عبارتند از
♦ راه رفتن با کفش پاشنه بلند موجب افزایش فشار و استرس وارده به مفصل بین کشکک و زانو میشود. استفاده از این کفش ها همچنین موجب افزایش فشار در قسمت داخلی مفصل زانو میگردد. این فشارها میتوانند موجب بروز کندرومالاسی کشکک و آرتروز مفصل زانو شوند
♦ راه رفتن و حتی ایستادن با کفش پاشنه بلند موجب افزایش کشش و انقباض در عضلات اندام تحتانی میشود. این وضعیت میتواند موجب خستگی زودرس شود
♦ ایستادن و راه رفتن با کفش پاشنه بلند موجب افزایش لوردوز کمر (قوس ستون مهره کمری به سمت جلو) میشود. افزایش این قوس موجب میشود شکم به سمت جلو و باسن به سمت عقب بچرخد. این قوس نابجا در ستون مهره موجب افزایش فشار به کمر شده که نتیجه آن کمردرد است
♦ استفاده طولانی مدت از کفش پاشنه بلند موجب میشود عضلات پشت ساق و تاندون آشیل کوتاه تر از معمول شوند. وقتی مدت زیادی از این کفش ها استفاده میشود عضلات و تاندون های پشت ساق به این وضعیت عادت میکنند.
در این حال اگر فرد سعی کند با کفشی با پاشنه کوتاه تر راه برود عضلات پشت ساق و تاندون آشیل تحت کشش زیاد قرار گرفته و دردناک میشوند
♦ استفاده از کفش پاشنه بلند موجب فشار بیشتر به پنجه پا میشود. این فشار میتواند موجب بروز درد پنجه پا، تغییر شکل انگشتان گردد
♦ احتمال پیچ خوردن مچ پا و شکستگی های آن ناحیه در کسانی که از کفش پاشنه بلند استفاده میکنند بیشتر میشود
گرچه به نظر نمیرسد بتوان خانم ها را از پوشیدن کفش های پاشنه بلند منصرف کرد، بهتر است استفاده از آنها را تا حد امکان به زمان های کوتاهی محدود نمود.
ضرر کفش راحتی با کف تخت و بدون پاشنه چیست
کفش های بدون پاشنه و با کف تخت به نظر کفش های سبک و راحتی میایند با این حال در استفاده از آنها باید نکاتی را در نظر داشت چه استفاده طولانی از آنها میتواند موجب بروز مشکلاتی برای پا شود.
مهمترین خصوصیت این کفش ها نداشتن پاشنه، نداشتن قوس طولی کف پا و کف نرم و قابل انعطاف است.
ایستادن و راه رفتن با کفشی که پاشنه ندارد میتواند موجب اعمال کشش زیاد بر روی تاندون آشیل و عضلات پشت ساق شود. این کشش میتواند موجب بروز خستگی و در مواردی درد در ساق شود.
کشش زیاد بر روی تاندون آشیل که به علت نداشتن پاشنه ایجاد میشود، همراه با نداشتن قوس کف پایی که در این نوع کفش ها معمول است موجب میشود فاشیای کف پا دچار کشش شود.
فاشیای کف پا یا فاشیای پلانتار یک نوار بافتی محکم است که در کف پا قرار گرفته و بین پنجه و پاشنه کشیده شده است.
کشش زیاد بر روی این بافت موجب بروز درد در کف پا و بخصوص در پاشنه میشود. پس استفاده طولانی مدت از کفش های تخت میتواند موجب درد پاشنه شود.
نداشتن یک کفی سفت و محکم موجب میشود نتوانیم با آنها بر روی زمین های ناهموار به راحتی راه برویم.
در صورتی که از کفش های بدون پاشنه و تخت استفاده میکنیم بهتر است مدت استفاده از آنها کوتاه باشد. همچنین بعد از اتمام راه رفتن و درآوردن کفش ها باید چند دقیقه عضلات پشت ساق و تاندون آشیل را در هر دو پا کشش بدهیم.
هم کفش پاشنه بلند و هم کفش بدون پاشنه مشکلاتی را برای پا ایجاد میکنند. داشتن یک پاشنه در حد ۳-۲ سانتیمتر و کفی نسبتا محکم و داشتن قوس در سطح داخلی کف کفش از خصوصیات یک کفش خوب است که در موقع خرید باید به آنها توجه کنیم.