متاتارسالژی به درد زیر پنجه پا میگویند. این درد علل متفاوتی داشته و برحسب علت آن درمان هم متفاوت است. با این حال اقدامات مشترکی مانند تغییر کفش، استراحت و کاهش وزن میتواند در را کاهش دهد.
آناتومی کاربردی
پا وزن همه بدن را تحمل میکند. استخوان های زیادی در ناحیه کف پا وجود دارند که آنها را به سه گروه، تارس، متاتارس و فالانکس ها تقسیم میکنند. استخوان های تارس بزرگ بوده و در پشت پا قرار دارند. بزرگترین آنها استخوان پاشنه است.
استخوان های متاتارس استخوان های بلندی در کف پا و پنج عدد هستند. متاتارس اول بزرگترین آنها بوده و به استخوان های انگشت شست متصل میشود.
هر انگشت پا سه استخوان داشته که به آنها فالانکس میگویند بجز شست پا که دو فالانکس دارد. پس هر انگشت پا سه مفصل دارد. استخوان های پا طوری در کنار هم قرار میگیرند که یک قوس طولی و یک قوس عرضی را میسازند.
متاتارسالژی چیست
متاتارسالژی دردی است در زیر پنج پا که درست در زیر سر استخوان های متاتارس است. یعنی جایی که استخوان های متاتارس به استخوان های انگشتان پا متصل میشوند.
متاتارسالژی یک بیماری نیست بلکه یک علامت است. درد زیر پنجه پا میتواند به علت بیماری های مختلفی ایجاد شود.
علل متاتارسالژی یا درد زیر پنجه پا چیست
مهمترین علل درد زیر پنجه پا عبارتند از
استفاده زیاد از پا : در دونده ها یا بسیاری دیگر از ورزش هایی مانند تنیس که جهش زیاد قسمتی از آنها است ممکن است فشار زیادی به سر استخوان های متاتارس وارد شده که موجب بروز درد در زیر پنجه پا میشود
کفش پاشنه بلند : کفش پاشنه بلند میتواند موجب انتقال فشار وزن بر روی پنجه پا شده و موجب درد در زیر پنجه شود. کفش های تنگ هم میتوانند این درد را ایجاد کنند
وزن زیاد : اضافه وزن میتواند موجب اعمال فشار زیاد به پنج پا و در زیر آن شود
مچ پا و تاندون آشیل سفت و خشک : این وضعیت با تغییر در توزیع فشار وزن در زیر پنجه پا میتواند موجب درد زیر پنجه شود
نوروم مورتون : نوروم مورتون بر اثر ایجاد توموری خوش خیم در مسیر یکی از اعصاب کف پا ایجاد میشود و موجب بروز درد، سوزش و گزگز در زیر پنجه پا شود
افزایش قوش کف پا : در کلافوت که به علت عدم تعادل در قدرت عضلات کف پا ایجاد میشود قوس کف پا زیاد شده و در این وضعیت فشار زیادی به زیر پنجه پا وارد میاید و موجب درد در ناحیه میگردد
انگشت چکشی : در انگشت چکشی شکل انگشتان کف پا بصورت قوس تغییر شکل یافته و بند اول انگشتان پا به سمت بالا منحرف میشوند. این وضعیت فشار زیادی را به مفصل بین متاتارس و فالانکس وارد کرده و موجب بروز درد در زیر پنج پا میشود
هالوکس والگوس : در هالوکس والگوس مفصل بین متاتارس و فالانکس شست به سمت بیرون منحرف میشود. این انحراف موجب برجسته شدن سمت داخلی پنجه میگردد. در این بیماری فشار زیادی به زیر پنجه پا وارد شده و موجب درد میشود
جراحی قبلی بر روی پا : بطور مثال جراحی قبلی هالوکس والگوس میتواند موجب درد پنجه پا شود
شکستگی استرسی متاتارس : شکستگی های استرسی کف پا بر اثر راه رفتن و دویدن زیاد ایجاد میشود و ایجاد درد در کف پا یا زیر پنجه پا میکند
آرتریت : التهاب مفاصل متاتارسوفالانژیال مانند آنچه در بیماری نقرس رخ میدهد میتواند موجب بروز درد زیر پنجه پا شود
دیابت : دیابت میتواند موجب آسیب اعصاب کف پا و بدنبال آن بروز درد در زیر پنجه شود
علائم متاتارسالژی چیست
مهمترین علامت متاتارسالژی درد در زیر پنجه پا است که با ایستادن، راه رفتن و دویدن بیشتر میشود. گاهی اوقات درد در زیر سر یکی دو تا از متاتارس ها حس میشود و در بعضی افراد درد ممکن است در زیر تمام پنجه پا حس شود.
این درد معمولا بتدریج و در عرض چند هفته ایجاد شده و شدت میابد. فشار با انگشت به زیر پنجه پا موجب بروز درد میشود.
پزشک برای بررسی متاتارسالژی و یافتن علت آن بررسی های آزمایشگاهی را انجام میدهد و از روش های تصویربرداری مانند رادیوگرافی ساده، اسکن رادیوایزوتوپ و ام آر آی استفاده میکند.
درمان متاتارسالژی چیست
اقدامات ساده ای میتواند شدت درد متاتارسالژی را تا حدود زیادی کاهش دهد که عبارتند از
- دراز کشیدن و بالا نگه داشتن پا
- کم کردن وزن
- استفاده از کفشی با پاشنه کوتاه تر و پنجه پهن تر
- استفاده از پد های نرم زیر سر متاتارس
- انجام نرمش های کششی برای افزایش انعطاف پذیری مفصل مچ پا و تاندون آشیل
- داروهای ضد التهاب و ضد درد
با مشخص شدن علت اصلی متاتارسالژی پزشک میتواند بیماری اصلی را درمان کرده و درد زیر پنجه را از بین ببرد.