آتروفی سودک یا دیستروفی سمپاتیک چیست

آتروفی سودک Sudeck’s atrophy یا دیستروفی رفلکسی سمپاتیک Reflex sympathetic dystrophy که گاهی به آن آلگودیستروفی Algodystrophy هم میگویند یکی از عوارض آزار دهنده ایست که معمولا بعد از شکستگی، پیچ خوردگی یا دیگر ضربات به اندام بوجود میاید.

این عارضه خود را بصورت درد، تورم و خشکی مفصلی در دست یا پای اندام آسیب دیده نشان میدهد ( مقصود از دست یا پا قسمت بعد از مچ است نه کل اندام فوقانی یا تحتانی). علت اصلی این عارضه شناخته شده نیست ولی به نظر میرسد وقوع آن با تغییراتی در تنظیمات سیستم اعصاب سمپاتیک همراه است.

آتروفی سودک یا کازالژی چگونه ایجاد میشود

علت اصلی این عارضه مشخص نیست ولی بر اساس یک تئوری رایج، علائم به علت افزایش فعالیت اعصاب سمپاتیک بوجود میایند ( اعصاب سمپاتیک دسته ای از اعصاب غیر ارادی بدن هستند که روی فعالیت سیستم عروقی بدن تاثیر گذارند).

این بیماری اغلب بدنبال ضرباتی که به اندام وارد میشود ( ضربات ممکن است ایجاد شکستگی یا دررفتگی یا پیچ خوردگی بکنند.

به زبان دیگر بسیاری از موارد این عارضه بدنبال شکسته شدن یا دررفتگی یا پیچ خوردن اندام ایجاد میشود) یا بدنبال اعمال جراحی دیده میشود. البته گاهی بدنبال تحت فشار قرار گرفتن اعصاب، عفونت، سرطان، ضایعات گردنی، سکته مغزی یا قلبی هم بوجود میاید.

علائم آتروفی سودک چیست

بروز علائم بیماری سه مرحله دارد.

♦ در مرحله اول که ممکن است سه ماه طول بکشد درد شدید و سوزشی و افزایش حساسیت پوست به لمس بوجود میاید. البته همانطور که گفتیم این بیماری در بسیاری اوقات بدنبال ضرباتی است که به دست وارد میشود.

خود ضربه البته میتواند تولید درد کند ولی در حاصل از این عارضه ماندگارتر و دائمی تر از درد خود ضربه است. بعد از مدتی تمام دست متورم میشود و انگشتان دست خوب خم و راست نمیشوند.

بتدریج پوست دست گرم و قرمز میشود. ممکن است رشد موها و ناخن انگشتان دست زیاد شود و معمولاض پوست دست بیشتر عرق میکند.

 

♦ در مرحله دوم که حدود ۱۲-۳ ماه طول میکشد تورم دست بیشتر میشود. پوست سرد میشود. ناخن ها شکننده میشوند. خشکی و درد شدیدتر میشود و پوست دست بسیار حساس به لمس میشود.

♦ مرحله سوم بعد از یکسال ایجاد میشود. در این مرحله پوست دست رنگ پریده، خشک و کشیده و براق میشود. خشکی انگشتان بیشتر میشود. شدت درد کم میشود.

بطور کلی میتوان گفت علائم این عارضه معمولا بعد از گذشت دو ماه از ضربه اندام و یا وقتی که اندام از گچ خارج میشود دیده میشود.

بیمار دچار درد شدید در دست یا پای اندام آسیب دیده میشود. این درد بخصوص هنگام حرکت دادن دست یا پا شدیدتر میشود. دست یا پا متورم و قرمز میشود. چروک های پوستی کم شده و ظاهر براقی در پوست ایجاد میشود.

ناخن ها ظریف و شکننده شده و موی دست یا پا میریزد. حرکت مفاصل انگشتان بشدت محدود شده و خم کردن انگشتان بسیار مشکل میگردد.

درمان آتروفی سودک یا کازالژی چیست

اساس درمان این عارضه، انجام حرکات و نرمش های دست و پا است. بالا نگه داشتن و گرم کردن محل هم میتواند به درمان کمک کند.

بهبودی این عارضه کند و زمان بر است و بیمار باید تحت نظر یک فیزیوتراپ خوب بطور مرتب تشویق به انجام حرکات نرمشی شود. معمولا ۴-۲ ماه زمان برای بهبودی مورد نیاز است.

در مواردی که مشکل بیمار با درمان های ذکر شده بهبود نیابد میتوان از تزریق دارو یا عمل جراحی برای تعدیل فعالیت سیستم سمپاتیک دست یا پا استفاده کرد.

 این بیماری را باید قبل از اینکه پیشرفت کند زود تشخیص داده و درمان کرد. اصول درمان عبارتند از :

 • دارو : پزشک معالج ارتوپد ممکن است از داروهای ضد التهابی و گاهی کورتیکوستروئیدهای خوراکی، داروهای ضد افسردگی، داروهای ضد فشار خون، داروهای ضد تشنج برای درمان بیماری استفاده کند.

 • تزریق : گاهی در شروع بیماری ممکن است تزریق داروهای بیحسی موضعی در نزدیکی عصب سمپاتیک اندام مفید باشد.

 • بیوفیدبک : با استفاده از بیوفیدبک بیمار یاد میگیرد که خود را ریلاکس کرده و درد را کاهش دهد.

 • فیزیوتراپی : انجام نرمش ها و حرکات خاصی برای دست و انگشتان ممکن است در بهبود بیماری بسیار کمک کننده باشد.

 •اعمال جراحی : در صورت عدم بهبودی بیمار با روش های ذکر شده انجام اعمال جراحی ممکن است مفید باشد. در یکی از این جراحی ها الکترودهای کوچکی در اطراف ستون فقرات گذاشته شده و به وسیله آنها تحریک های الکتریکی به اعصاب فرستاده میشود.

در روش دیگر لوله های بسیار ظریفی در اطراف ستون فقرات گذاشته میشود که از طریق آنها داروهای ضد درد در نزدیکی اعصاب تزریق میشود.

گاهی اوقات درمان این بیماری بسیار مشکل میشود. در موارد مزمن ممکن است روان درمانی بتواند به بیمار کمک کند