کوبیدگی عضله Muscle contusion بیشتر در حین ورزش های پرتحرک ایجاد شده و بعد از کشیدگی عضله شایعترین آسیب ورزشی است.
اکثر کوبیدگی ها خفیف هستند و ورزشکار میتواند به ورزش ادامه دهد ولی گاهی اوقات کوبیدگی عضله آنقدر شدید میشود که ورزشکار را از ادامه ورزش باز داشته و وی را نیازمند مراقبت های پزشکی میکند.
کوبیدگی عضله به علت اصابت یک ضربه یا ضربات متوالی به توسط یک جسم غیر برنده به عضله بوجود میاید.
بر اثر ضربه شدید، فیبرهای عضله دچار پارگی شده و در بافت آن خونریزی بوجود میاید ولی پوست روی اندام پاره نمیشود. کوبیدگی عضله ممکن است بر اثر افتادن یا گیر کردن بین دو سطح سخت هم ایجاد شود.
علائم کوبیدگی عضله
در این آسیب محل کوبیدگی دردناک میشود. لمس عضله و حرکت مفاصل اطراف عضله دردناک است. ممکن است عضله متورم شده و ممکن است پوست روی آن کبود شود.
گاهی اوقات خونریزی در داخل بافت عضله جمع شده و یک حوضچه خونی در محل ایجاد میشود که به آن هماتوم Hematoma میگویند.
در حالات شدید ممکن است این خونریزی به قدری شدید باشد که منجر به شوک شود. ممکن است کوبیدگی عضله همراه با آسیب های دیگری مانند شکستگی یا دررفتگی باشد.
درمان کوبیدگی عضله
به محض کوبیده شدن یک عضله باید بر حسب شدت آن، اقدامات زیر انجام شود
- سرد کردن موضع برای ۲۰ دقیقه با کیسه پلاستیکی حاوی خرده های یخ و در صورت لزوم تکرار آن
- قطع فعالیت ورزشی و استراحت و در صورت لزوم بیحرکت کردن مفاصل اطراف عضله آسیب دیده
- کمپرس و بانداژ اطراف عضله برای کاهش تورم
- بالا نگه داشتن اندام برای کاهش تورم
دقت کنید که نباید عضله ماساژ داده شود. پزشک معالج ممکن است داروهای ضد التهابی برای شما تجویز کند. در صورت لزوم اقدامات ذکر شده را ۴۸-۲۴ ساعت ادامه دهید. اگر تجمع خون در عضله زیاد باشد ممکن است پزشک معالج تصمیم به خروج آن به توسط عمل جراحی بگیرد.
بازپروری
بعد از چند روز که درد و تورم کاهش پیدا کرد میتوانید از گرمای موضعی برای تسریع در بهبودی استفاده کنید. کم کم شروع به انجام نرمش های کششی بکنید.
بعد از اینکه توانستید مفاصل اندام را کاملاٌ بدون درد حرکت دهید باید نرمش های قدرتی را برای تقویت عضله آسیب دیده شروع کنید. دقت کنید بازگشت به ورزش باید بسیار به آرامی و مرحله به مرحله باشد.
فشار زیاد به اندام و عضله ممکن است موجب آسیب بیشتر به عضله شده و عوارض ماندگاری را بجا بگذارد. وقتی دامنه حرکت و قدرت انعطاف اندام به وضعیت اول برگشت و عضلات قدرت و استقامت کافی را بدست آوردند میتوانید به ورزش اولیه برگردید.
بهتر است در هفته های اول بازگشت به ورزش از پدها و حفاظ هایی که روی اندام قرار میگیرند استفاده کنید تا عضله آسیب دیده را تا مدتی از ضربات جدید محافظت کنید.
عوارض کوبیدگی عضله
سندرم کمپارتمان Compartment syndrome
ممکن است خونریزی و تورم در داخل عضله به حدی زیاد شود که فشار داخل عضله را بشدت بالا ببرد. با بالا رفتن فشار داخل عضله ممکن است عروق خونی عضله بسته شد و به علت کاهش یا حتی قطع خونرسانی، عضله دچار کم خونی شده و از بین برود.
به این وضعیت سندروم کمپارتمان میگویند. در این موارد بیمار قبل از اینکه به وضعیت خطرناکی برسد باید سریعاٌ تحت عمل جراحی قرار بگیرد.
میوزیت اسیفیکان Myositis ossificans
در میوزیت اسیفیکان که به آن استخوان سازی نابجا هم میگویند در داخل توده عضله استخوان ساخته میشود. این حالت بیشتر در کسانی ایجاد میشود که خیلی سریع بعد از کوبیدگی شدید عضله به ورزش برگشته و عضله را تحت فشار زیاد قرار میدهند.
علائم بصورت درد و تورم شدید در روی عضله است. استخوان بوجود آمده میتواند حرکت عضله را بشدت محدود کند. انجام نرمش های کششی شدید با عضله آسیب دیده این وضعیت را بدتر میکند.